GEOLOGIE EN LANDSCHAP

Bij Georeizen ligt in het algemeen de nadruk op de geologie en die komt deze reis zeker aan bod. We bestuderen de Alpen vanaf haar ontstaan tot de huidige erosie.

 

Stenen vertellen een verhaal

We wandelen langs het stuwmeer van Pigniu. De oevers bestaan uit steile kalksteenrotsen. Er zitten witte vlekken in. Het zijn fossiele koralen. Eens, 140 miljoen jaar geleden, golfde hier dus een tropische zee.

Stenen kunnen veel vertellen: waar ze gevormd zijn, hoe oud ze zijn, welk klimaat er toen was, of ze verplaatst zijn…. Een steen bevat een heel stuk van de lange aardgeschiedenis.

Stenen kunnen worden gebogen zonder te breken. Maar dan moeten ze wel onder grote druk staan. De plooien lijken op een geplooid tafelkleed. Soms schuiven de geplooide lagen over elkaar heen: een overschuiving.

Alle hoge gebergteketens op aarde zijn plooiingsgebergten. De gesteenten zijn grotendeels op de zeebodem ontstaan. Het was oorspronkelijk kalk, klei, zand of grind, dat via rivieren werd aangevoerd vanaf oude continenten. De steeds dikker wordende lagen zijn op elkaar geperst en versteend.

 

Schuivende platen

De aardkorst is niet stabiel. Hij bestaat uit grotere en kleinere stukken die over de aarde schuiven. Sommige botsen tegen elkaar, andere schuiven juist van elkaar af. Als platen uit elkaar schuiven ontstaat ertussen een oceaan. Als platen naar elkaar toe bewegen sluit de oceaan. De Middellandse Zee is een bijna dichtgeschoven oceaan. De aangrenzende continenten botsen vervolgens op elkaar. In de kreukelzone ontstaat een hooggebergte. Dit is bij de Alpen gebeurd.

 

De Tethys Oceaan

Ongeveer 190 miljoen jaar geleden brak een groot continent, Pangea, in tweeën. De brokstukken dreven uit elkaar. Ertussen ontstaan een oceaan, de Tethys Oceaan. Langs de kusten groeiden koralen in een tropische zee. Deze oceaan lag tussen Europa en Afrika. Afrika begon naar het noordoosten te schuiven. Daardoor werd de Atlantische Oceaan steeds breder, maar begon de Tethys Oceaan dicht te schuiven.

 

Dekbladen

Daarbij raakte een klein deel van Noord-Afrika los van de rest van dat continent. Het bestond uit het huidige Italië, de Adriatische Zee en Kroatië en heet in de geologie de Adriatische plaat. Deze microplaat schoof versneld naar het noorden en draaide daarbij tegen de klok in. De bodem van de Tethys Oceaan tussen Europa en de Adriatische plaat begon onder deze microplaat te duiken. Dit proces heet subductie. De sedimenten op de oceaanbodem en in het kustgebied van het toenmalige Zuid-Europa schoven in elkaar: ze plooiden en braken. De kracht van de subductie was zo groot dat de Adriatische plaat gedeeltelijk over de geplooide zeebodem van Europa schoof. Zulke grote overschuivingen, die meer dan 5 km lang zijn heten dekbladen. Zo zijn er drie dekbladen op elkaar gestapeld. Nadien zijn de Alpen sterk geërodeerd. De top van de Matterhorn is een restant van de Adriatische plaat die op oceanische sedimenten van de oude Tethys Oceaan ligt.

 

Unesco Werelderfgoed

Bij het dorp Flims in Graubünden in Zwitserland is de structuur van de over elkaar heen geschoven dekbladen heel goed zichtbaar. Hoog in het gebergte is een lange vrijwel horizontale lijn zichtbaar: de Glärner Überschiebung. Wonderlijk: boven de overschuiving is het gesteente ouder dan eronder. Het hele gebied is in 2009 tot Unesco Werelderfgoed verklaard.

DAGPROGRAMMA

Dag 1 – Woensdag 27 juni 2018

Busreis Arnhem – Waltensburg (11 uur)

Vertrek vanaf station Arnhem Centraal bij de uitgang Sonsbeekzijde om 09.30 uur precies. Reis via de Autobahn in Duitsland per comfortabele touringcar. Onderweg twee of drie korte pauzes in een Raststätte.

Alle overnachtingen in hotel Clarezia in Waltensburg.

Dag 2 – Donderdag 28 juni 2018

Wandeling Panix – stuwmeer – Andiast – Waltensburg (4 uur)

U wordt per bus naar de stuwdam van Panix gebracht. Vervolgens maakt U een wandeling rond het meer aan de voet van hoge kalksteenwanden. U daalt over een breed pad geleidelijk af naar het dorp Andiast en daarna naar Waltensburg.

Dag 3 t/m 9

Een keuze uit zes van onderstaande wandelingen

De keuze is afhankelijk van het weer en de wandelervaring van de deelnemers. Voor elke wandeling wordt u naar het beginpunt gebracht per bus en daar of elders aan het einde van de wandeling weer opgehaald. U krijgt elke dag een wandelkaartje van het betreffende gebied mee. Bij bewolkt of regenachtig weer zijn hooggelegen wandelingen niet mogelijk. Dit wordt per dag bekeken.

Iedere avond is er een lezing van ongeveer drie kwartier over een geologisch onderwerp dat met de wandeling van de volgende dag verband houdt.

Tenminste één dag is zonder programma. Deze dag is bedoeld voor rustdag.

Voor de wandelingen is een goede conditie vereist.

 

wandeling	stijgen	dalen	zwaarte	tijd	omschrijving
Panix	–	400m	*	4u	rondom stuwmeer,daarna omlaag
Rheinschlucht	200m	300m	**	5u	door diep ingesneden brede kloof
Maighels Hütte	300m	300m	***	5u	stijging vanaf Oberalppas
Brigels	200m	200m	*	3u	uitzicht op Rijndal
Jörgenburg	150m	150m	*	2u	bezoek aan ruïne
Surcuolm	100m	300m	**	3u	stijgen en dalen over flauwe hellingen
Piz Mundaun	300m	500m	****	5u	stijgen en dalen over bergkam
Aquacalda	100m	400m	***	4u	afdaling langs bergbeken
Segnesboden	400m	400m	****	5u	stijging naar afgelegen laagte
Sedrun	–	250m	*	4u	geleidelijke daling over gemakkelijk pad
Lumneziana	200m	400m	**	5u	stijgen en dalen over flauwe hellingen
Alp Dado	400m	900m	****	6u	flinke stijging met prachtige uitzichten
Via mala	200m	500m	***	5u	stijgen en dalen langs nauwe kloof

 

* wandeling over brede paden: karrensporen; geleidelijke stijging of daling;

** wandeling grotendeels over smalle paden, stenig of met wortels, zonder steile gedeelten;

*** wandeling deels over bergpaden, soms tamelijk steil en langs hellingen;

**** echte bergwandeling over bergpaden met soms lastige afdaling of stijging.

Dag 10 – Vrijdag 6 juli 2018

Busreis Waltensburg – Arnhem (11 uur)

Vertrek om 06.00 uur precies. Reis via de Autobahn in Duitsland per comfortabele touringcar. Onderweg twee of drie korte pauzes in een Raststätte.

OVERIGE INFORMATIE

Prijs

Deze reis wordt aangeboden voor € 875,- inclusief busreis retour vanuit Arnhem en de bustochten tijdens de wandeldagen. De prijs is gebaseerd op volpension, dat wil zeggen: ontbijt, zelf te maken lunchpakket, avondeten en koffie en thee in de middag en avond. De toeslag voor een éénpersoonskamer bedraagt € 100,-.

 

Paspoort

Voor deze reis heeft u een geldig paspoort nodig.

 

Verzekering

U zorgt zelf voor een reis-  en annuleringsverzekering.

 

Voorlichtingsbijeenkomst

Voor deze reis wordt geen voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd. U krijgt de excursiegids als pdf opgestuurd, in het hotel krijgt u een gedrukt exemplaar en vindt een uitgebreide geologische briefing plaats.