GEOLOGIE 

Hoewel zeer diverse aspecten van de Pyreneeën geologie in het veld worden getoond, is de kracht van deze excursie dat een volledig beeld wordt gegeven van de gebergte-ontwikkeling die gedurende 600.000.000 jaar heeft plaatsgevonden als gevolg van de mobiliteit tussen twee continentale platen. Een ervaring om niet te missen.

Een bijzonder aspect van deze excursie is dat we gesteenten bestuderen die in ouderdom variëren van Cambrium tot recent, van niet-metamorf sediment tot hoog-metamorfe facies tot smelt, gekenmerkt door zeer verschillende deformatie-stijlen en -schalen. Allereerst bekijken we het Alpiene dekblad systeem aan de zuidrand van het gebergte. Mesozoische sedimenten, vooral carbonaten, zijn op een decollement laag naar het zuiden verschoven en op elkaar gestapeld; dit is spectaculair in het veld waar te nemen. Vervolgens gaan we het breuksysteem bekijken waarlangs het dekblad plotseling aan zijn oostrand ophoudt, wat aanleiding geeft tot sterke interne deformatie.

Dan iets totaal anders: we bekijken de bedekking van de Varistische Discordantie, die voornamelijk bestaat uit Carboon/ Perm/ Trias continentale afzettingen. Onder de discordantie zijn leien ontsloten van Cambrium – Ordovicium ouderdom, nauwelijks gemetamorfoseerd, maar wel sterk gedeformeerd, Varistisch en zelfs Caledonisch. We volgen stenen van deze ouderdom naar het noorden waar ze al snel metamorfer worden en nog intenser gedeformeerd zijn totdat uiteindelijk het gesteente smelt.

In het hoog-metamorfe deel van de Pyreneeën zullen we proberen te achterhalen wat de onderlinge relatieve ouderdommen van vervorming, metamorfose en intrusie van granieten zijn, en aan de hand daarvan de plaattectonische reconstructies trachten te begrijpen.

In tegenstelling tot zuidkant, zijn de Mesozoische sedimenten aan de Franse kant (voornamelijk kalken van Krijt ouderdom) in een smalle zone gemetamorfoseerd. Deze metamorfose lijkt verband te houden met de Noord Pyreneeën Breuk en de intrusie van mantelgesteenten. Ook in deze Alpiene periode proberen we de onderlinge ouderdomsrelaties te achterhalen, waaronder de complexe interactie tussen de zuidrand van de Europese continentale plaat en de Iberische microplaat.

> Plooien in hoog metamorfe schisten

DAGPROGRAMMA

Dag 1 – Donderdag 24 mei 2018

Rechtstreekse vlucht Amsterdam-Toulouse

Autorit (huurbusjes) door de Franse Pyreneeën via St. Béat naar Tremp en Gerbe in Catalonië.

Hoofdoverschuiving in prachtige kloof met enorme steilwanden

Overnachting Hotel Segle XX, Plaça de la Creu 8, 25620 Tremp, Lleida, Espanya, +34 973 65 00 00.

(Alternatief: Hotel Terradets, Ctra. Balaguer – Tremp, C13, Km75, 25631 Cellers, Lleida, Espanya, +34 973 65 11 20).

> Oude stad Tremp
Ons hotel ligt aan de ring en vlakbij, binnen de ring, het geologisch museum.

> Dag 1 – Terradets, tweede excursie stop. Dekbladen in Mesozoische carbonaten.

Dag 2 – Vrijdag 25 mei

Rit naar het noorden door het dal van de Noguera Pallaresa. Alpiene dekbladen met complexe interne structuren en gevarieerde lithologieën (o.a. evaporieten en conglomeraten). Discordantie met het Varistische gebergte. Fraaie Middeleeuws kerk in Gerri de la Sal en een wandeling door een spectaculaire kloof.

Terug naar hotel in Terradets. 

 

> Dag 2 – Congost de Collegats. Post-orogene conglomeraten.

 

> Alpiene dekbladen

Dag 3 – Zaterdag 26 mei

Via Tremp naar het oosten. We krijgen onder meer door prachtige uitzichten een overzicht op de Alpiene dekbladen en naderen hun oostelijke begrenzing. Onder de dekbladen zijn Cambrische leien ontsloten met hun bedekking van continentale sedimenten van Carboon tot Trias ouderdom.

Overnachting Hotel Avenida, Avinguda de Pau Clarís, 24, 25700 La Seu d’Urgell, Lleida, Spanje 

> Dag 3 – Orcau, Turbidieten van Maastrichten ouderdom.

> Dag 3 – Bóixols, Oostrand van het dekbladen systeem, grootschalige plooien. Rechts op de achtergrond de Serra de Cadí (2648 m).

Dag 4 – Zondag 27 mei

Rit naar Andorra.

In een aantal opeenvolgende stops zien we de deformatie intenser worden en ook de graad van de metamorfose van de Paleozoische gesteenten neemt toe. In de kern van het gebergte naderen we het contact met granitisch gesteente. We zien iets van het voornamelijk economische toerisme van Andorra, maar ook fraaie Romaanse kerkjes en een indruk van de oude ijzerertsindustrie.

Terug naar hotel in La Seu d’Urgell 

> Dag 4 – Andorra

Dag 5 – Maandag 28 mei

We gaan dwars door Andorra over de pas met prachtige uitzichten naar Frankrijk. We passeren een grote breuk in de kern van het gebergte en bekijken contactverschijnselen met de Varistische granieten. Verder zullen we na een heilzame voetwassing in het warme water in Ax – les –Thermes  de prehistorische grot van Niaux bezoeken.

Overnachting: Hostellerie de la Poste, 16 Avenue Victor Pilhes, 09400 Tarascon-sur-Ariège, Frankrijk

Dag 6 – Dinsdag 29 mei

Langs een panoramische weg bekijken we metamorfe Mesozoïsche gesteentes, breuken en contactverschijnselen met een Varistische graniet. We passeren onder meer het oude Katharenkasteel bij Lordat en ten slotte bezoeken we ’s werelds grootste talkmijn in Trimouns.

Terug naar hotel in Tarascon.

> Talk in de grootste talkmijn ter wereld in Trimouns. 

Dag 7 woensdag 30 mei

Vanuit Tarascon rijden we naar het westen.

We bekijken de Noord-Pyreneeën breuk en de verschillende verschijnselen rond deze belangrijke breuk, die min of meer de zuidrand van het Europese continent aangeeft. Metamorfose in Mesozoïsche kalken en de intrusie van mantelgesteente. Alle aandacht gaat naar het contact van dit gesteente met herzoliet op haar type lokaliteit.

Overnachting in hotel Horizon 117, Av. Charles de Gaulle., 09190 Lorp-Sentaraille, Frankrijk.

Dag 8 – Donderdag 31 mei

Onderweg naar de luchthaven van Toulouse bekijken we nog enkele aspecten van de Mesozoïsche Pyreneeën.

Vertrek – Inchecken op vliegveld

Terugvlucht Toulouse – Amsterdam

OVERIGE INFORMATIE

Tijdens de succesvolle Alpen excursie van vorig jaar werd de mogelijkheid besproken om ook een doorsteek door de Pyreneeën te maken. De Leidse geologen Arie Speksnijder en Leo Minnigh hebben de route verkend en een prachtige tocht gemaakt met naast aandacht voor de geologie en het landschap ook aandacht voor de (menselijke) geschiedenis.

> Serra de Cadí bij La Seu d’Urgell

We vliegen van Amsterdam naar Toulouse en rijden vandaar met twee huurbusjes naar Spanje door de Pyreneeën en via het ministaatje Andorra weer terug naar Frankrijk.

Deze reis kost € 825,- zonder vlucht. U wordt verzocht zelf uw KLM-vlucht te boeken. Inclusief zijn het lokale vervoer en alle genoemde hotelovernachtingen met ontbijt en diners (halfpension). Veldlunches zijn niet inbegrepen.

Let op! 

Wanneer u uw tickets boekt: neem dan eerst even contact op met Georeizen (Paul van Olm 06 – 53 97 81 37) om te informeren of de reis doorgaat. Als het minimale aantal deelnemers niet wordt gehaald kan de reis worden geannuleerd (zie ook het Reisreglement).

U moet een voldoende geldig paspoort bij u hebben.

U dient zelf voor een reis- en eventueel annuleringsverzekering te zorgen.

 Zwaarte van de reis

Alle wandelingen tijdens de reis zijn makkelijk ondanks het feit dat we af en toe op grote hoogte komen.

Kennismaking en inleiding excursie

Er is geen voorlichtingsbijeenkomst.

Op de eerste dag in het veld maakt u onderling kennis en krijgt u een uitgebreide inleiding over de geologie van het gebied. Bovendien krijgt u een geprinte excursiegids uitgereikt die is samengesteld door de reisleiders Arie Speksnijder en Leo Minnigh. Thuis kunt u deze gids al inzien want hij wordt u vooraf als pdf gemaild.