Inleiding
In 2020 hebben we deze reis met een enthousiaste groep reizigers (meest aardrijkskunde docenten) uitgevoerd. Vlak voordat de coronacrisis uitbrak waren we terug in Nederland. We gaan ervan uit dat in de herfst van 2022 de pandemie verleden tijd is en onbeperkt reizen naar Ecuador weer mogelijk zal zijn.
Ecuador, het land van de gigantische Andes en van de Inca’s. We doorkruisen de hoge Andes met haar immense rij (soms) werkende vulkanen die tot boven de 6000 meter reiken, de kustzone van de Pacific en het Amazone gebied met haar onvoorstelbare rijke ecosysteem.
We voeren deze reis uit in samenwerking met de Nederlandse ANVR-gecertificeerde reisorganisatie SRC en lokale partners, thuis in het land en met de bevolking. Deze reis is in 2017 voor Georeizen ontwikkeld door Jan Sevink, oud-hoogleraar fysische geografie aan de Universiteit van Amsterdam. De herfstreis van 2022 wordt de derde maal dat Georeizen deze reis maakt en we hebben de reis flink kunnen verbeteren door de ervaringen van de twee vorige reizen te verwerken.
Bij Georeizen ligt meestal de nadruk op de geologie, die komt op deze reis ook zeker aan bod van de hoge Andes en haar ontstaan tot de milieuproblematiek van waterhuishouding en erosie aan toe. Maar ook zullen we de sociale aspecten van dit boeiende Zuid Amerikaanse land onder de loepnemen. Deze reis is ontwikkeld voor aardrijkskunde docenten, omdat Zuid-Amerika op het programma van het eindexamen VO staat. Het geeft hen een unieke gelegenheid om zelf kennis te maken met vele aspecten van Zuid Amerika, die in Ecuador allemaal te vinden zijn.
GEOLOGIE EN LANDSCHAP
Centraal in de geologie van Ecuador staat plaattektoniek en allerlei daaruit voortvloeiende verschijnselen. Die platen zijn de oceanische Nazca plaat en de continentale plaat van Zuid-Amerika. De laatste schuift over de Nazca plaat heen, waarbij materiaal van de korst ‘in de diepte’ verdwijnt, smelt en omgevormd wordt in magmahaarden. Die magmahaarden leiden tot grootschalig vulkanisme (vooral andesieten, maar ook andere gesteenten) en intrusies van overwegend zure gesteenten, zoals granieten en granodiorieten, alsook tot uitgebreide afzettingen van allerlei ertsen. De overschuivingen resulteren in verdikking van de aardkorst en vervolgens grootschalige opheffing. Zo is – vrij recent (enkele miljoenen jaren geleden) – de Andes ontstaan. Een ander gevolg is het veelvuldig voorkomen van aardbevingen, die tot de zwaarste behoren die wij kennen.
Oude gesteenten (Paleozoïcum) komen voor in het Zuid-Amerikaanse schild en haar randzones: vooral de oostelijke kant van het Andes massief waar het Paleozoïcum in de vorm van sedimentaire pakketten vaak goed ontwikkeld is. Naar het westen gaand, in de Andes, komen grootschalig Mesozoische sedimentaire gesteentecomplexen voor, met allerlei latere intrusieve gesteenten, die in ouderdom variëren van eveneens Mesozoisch tot zelfs vrij recent (enkele miljoenen jaren). Zij worden regelmatig afgedekt door jonge (Tertiaire) pakketten vulkanisch materiaal, die enorme afmetingen kunnen bereiken (afgezet over vele duizenden vierkante kilometers).
Aan de westzijde wordt de Andes meestal begrensd door een smalle kustzone met jonge afzettingen, ontstaan na opheffing van de Andes. Die kustzone is bovendien heel droog. De jonge woestijnafzettingen (vooral duinen en puinwaaiers) dekken de oudere afzettingen vaak af. Een aantal kustgebieden kent een complexere opbouw met een brede zone van Tertiaire mariene afzettingen, gevormd in een ondiep milieu en vaak evaporitisch van aard. Deze afzettingen zijn opgeheven, maar veel minder dan de Andes zelf.
Ecuador is een land met enorme contrasterende landschappen:
- De Pacifische kust
Laagland en heuvels langs de Pacific, in het noorden met tropisch regenwoud en mangroves, naar het zuiden overgaand naar een droog savannebos en uiteindelijk een woestijn. Plantagelandbouw en grote haciënda’s (met veeteelt). Vanwege de koude Humboldt-golfstroom veel visserij. In de mangrovegebieden garnalen (camerones)
- De avenue der vulkanen
De Andes met in het vulkanische noordelijke deel enorme, vaak actieve vulkanen (de avenue der vulkanen). In het zuiden, een alpien aandoend, niet vulkanisch hoogland. Tussen de Cordilleras een dichtbevolkte, langgerekte hoogvlakte met veel oude koloniale steden (Quito, Cuenca, Loja) en dorpen. Enorme gradiënten in klimaat en vegetatie (van vochtig tropisch regenwoud, mistbos tot páramo). De bergketens vormen de ‘spons van de Andes’.
- Het Amazonegebied
Enorme rivieren met eveneens enorme terrassen en puinwaaiers, die allemaal richting oost weg hellen en onder het tropisch regenwoud verdwijnen. In de voetzone van de Andes ontgonnen en traditionele tropische landbouw door overwegend kolonisten. Verder van de Andes af, nog grotendeels ongestoord regenwoud met oorspronkelijke indiaanse bevolking. Zeer nat gebied met hoge biodiversiteit.
Sociaaleconomisch vinden we ook grote verschillen!
Grote contrasten in samenstelling van de bevolking en landgebruik, variërend van Afro Amerikaanse vissersdorpjes langs de kust, het etnisch zeer gemengde en internationaal georiënteerde Guayaquil tot hechte, zeer conservatieve, traditionele indiaanse communidades in de Andes en ‘wild west’ kolonistendorpjes in het Amazone gebied. Echter twee grote eenheden domineren: de Andes en het Pacifische laagland, zowel qua bevolkingsomvang (ze balanceren ongeveer), politiek (conservatief tegen liberaal), als sociale structuur en economie.
In de Andes, afgezien van enkele nog resterende haciënda’s (koloniaal groot grondbezit), meestal intensieve kleinschalige indiaanse landbouw. De moderne bloemencultuur rukt op in de centrale hoogvlakte (westerse/buitenlandse firma’s: vooral rozen). Toenemende bevolkingsdruk drijft de indiaanse landbouwers ‘de berg op’, waardoor de alpiene graslanden (páramo’s) onder druk staan. Ook neemt de erosie in die fragiele gebieden toe en komt de watervoorziening onder druk. Buiten de steden, traditionele cultuur met goed georganiseerde en hechte indiaanse gemeenschappen. Relatief hoog ontwikkelde steden met goede infrastructuur en voorzieningen, met een grote indiaanse bevolking. Als geheel is het een conservatieve bevolking, sterk gericht op eigen cultuur en gebied.
Het Pacifische kustgebied heeft nog sterk de oude haciënda structuur, met grote plantages waarop allerlei tropische gewassen worden verbouwd voor de export. De grote uitvoerhaven is Guayaquil. Flinke sociale contrasten tussen de oorspronkelijke plantagearbeiders (veelal van Afrikaanse herkomst) en een rijke bovenlaag (kolonisten en mestiezen). Steeds meer gevarieerde economie en ondernemend. Als geheel liberaal.
DAGPROGRAMMA
Start vanuit Guayaquil in de Pacifische kustvlakte, naar Cuenca, een mooie oude koloniale stad in de Andes, bereikt via het Cajas National Park in de westelijke Cordilleren, met veel oude gletsjermeren en -dalen. Van Cuenca door de centrale hoogvlakte naar het Noorden, met bezoeken aan oude stadjes met traditionele indiaanse gemeenschappen zoals Azogues, Alausi en Guamote. Tocht naar de Chimborazo met 6310 meter de hoogste top van Ecuador. Het is een enorme uitgedoofde en vergletsjerde vulkaan, met traditionele veeteelt (lama’s en alpaca’s). Als special uitstapje, door een halfwoestijn met vicuña’s naar de Whymper Hut op 5000 m hoogte aan de rand van de gletsjers, met fabuleus uitzicht – bij goed weer – over de oostelijke Cordilleren met een hele serie vulkanen.

De reis wordt vervolgd richting Amazonegebied met een overnachting in Baños, een toeristische plaats aan de voet van de Tungurahua (actieve vulkaan) en daarna, afdalend, naar Puyo en uiteindelijk naar Tena, gelegen in de door kolonisten al ten dele opengelegde voetzone van de Andes. We maken een boottocht op de Napo, een grote amazonische rivier, die naar het oosten stromend, in het dichte tropische regenwoud verdwijnt. Bezoek aan Jatun Satcha Biological Reserve, gericht op behoud en herstel van het tropisch regenwoud en haar biodiversiteit, en aan het Napo Unesco Geopark.
Vanuit het vochtig tropische gebied aan de voet van de Andes naar Baeza en vandaar naar het westen, geleidelijk stijgend door grotendeels intacte helling- en mistbossen met enorme plant- en vogeldiversiteit naar de oostzijde van de páramo van Papallacta, met beroemde thermale bronnen. Door naar de hoofdstad Quito. Oud koloniaal stadcentrum, maar ook grote winkelcentra en een metro. Veel artesanias markten en winkeltjes, en fraaie musea. De reis wordt voortgezet vanuit Quito over de evenaar richting Cayambe, waarbij een diep dal wordt doorgestoken met een halfwoestijn, om uit te komen in het gebied rond Cayambe. Langs gebied met enorme rozenkwekerijen de páramo in met bezoek aan traditioneel landbouwgebied op de lagere hellingen van de Cayambe (andere grote uitgedoofde vulkaan met een ijskap). Tocht eindigt in Otavalo, woonplaats van vrijwel alle muzikanten en artisanias verkopende indianen uit Zuid-Amerika. Enorme markt en iedereen in traditionele kleding.
Van Otavalo keren we terug naar de regio Quito en rijden vervolgens via de Andes ten Zuiden van Quito terug naar Guayaquil waarbij we het grootste landbouw gebied van Ecuador doorkruisen en de intensieve grootschalige teelt van rijst en andere tropische gewassen kunnen zien.
We sluiten af met een bezoek aan de Pacifische oceaan met een boottocht door de mangrove bossen met bijzondere fauna.

Programma van dag tot dag
Dag 1 zondag 16 oktober Rechtstreekse vlucht Amsterdam – Guayaquil (met technische tussenstop in Quito)
Na een rechtstreekse vlucht met de KLM komen we aan het einde van de dag aan in Guayaquil. Op de luchthaven staat een bus op ons te wachten voor transfer naar het hotel. Na de incheck in het hotel kunnen de mensen die dat willen een wandeling maken langs de rivier onder leiding van Clarinus Nauta.
- Overnachting in Guayaquil – Hotel Unipark
Dag 2 maandag 17 oktober Guayaquil – Cajas National Park – Cuenca 200 km (ontbijt en lunch)
We komen deze dag meteen al flink hoog > 4000 meter, maar slapen wel weer veel lager in Cuenca op 2500 m. Het eerste stuk van de route rijden we door de Pacifische laagvlakte met grootschalige plantagelandbouw. Na het ontbijt vertrekken we naar Cuenca. Als eerste staat een bezoek aan de “El Deseo” cacaoplantage op het programma. Hier wordt cacao geproduceerd voor de Nederlandse fairtrade markt. We zullen vandaag al een flink stuk stijgen en komen boven de 4000 meter. Onderweg brengen we een bezoek aan het Nationale Park Cajas, waar we onder leiding van een lokale gids een wandeling maken van zo’n 1,5 uur door primair bos met Polylepsis bomen, glaciale meren en páramo. Tijdens de wandeling zullen we een stop maken voor een picknick lunch. Daarna dalen we af en arriveren In de na-middag in de oude stad Cuenca.
- Overnachting in Cuenca op 2500 m – Hotel de las Culturas
Dag 3 dinsdag 18 oktober Cuenca – Ingapirca – Guamote (ontbijt en diner) 220 km
We beginnen de dag met een stadswandeling door historisch Cuenca en bezoeken de Jardines del Inca en het archeologisch park Pumapungo. (entreegelden inbegrepen).Onderweg maken we een stop bij de Zonnetempel van de Inca’s – Ingapirca (toegang en gids inclusief). Als er tijd is bezoeken we het dorp Chordoleg – zilverindustrie/pre colombiaans smeedwerk met demonstratie thuiswerk. We overnachten in Guamote waar het mogelijk is om facultatief de avond markt te bezoeken.
- Overnachting in Guamote hotel Inti Sisa – aandacht voor het hulpprogramma vanuit Inti Sisa aan de lokale bevolking
Dag 4 woensdag 19 oktober Guamote – Baños 140 km (ontbijt en lunch)
We rijden naar de hoogste top van Ecuador de Chimbarazo vulkaan (6310 m) en bezoeken het Ecological Reserve Chimbarazo (permission included). Onderweg naar boven prachtige “roadside geology” van pyroklastische afzettingen. Boven de 4000 m leven wilde vicuña’s. We komen met de bus tot vlakbij de Whymper Hut op 5000 m, het laatste stukje omhoog zelf lopen, maar in de hut serveert men u coca thee tegen de hoogte. We rijden om de vulkaan heen via Pogyos (lama houderijen en traditionele landbouw) naar Ambato en door naar de thermale badplaats Baños in het dal. Bijkomen van de grote hoogte in één van de thermale baden (zelf regelen: www.retireearlyandtravel.com/thermal-baths.
- Overnachting in Baños in hotel La Floresta
Dag 5 donderdag 20 oktober Baños – Ahuano (Yakuma Lodge) 160 km (ontbijt, lunch, diner)
Via het dal van de Pastaza-river (foto) rijden we vandaag naar het Amazone-gebied. Nog in de buurt van Baños maken we een stop bij de waterval Pailon del Diablo met prachtige basaltzuilen. Ook de Casita del Arbol wordt bezocht, vanaf hier hebben we een prachtig uitzicht op de Tungurahua vulkaan. Komend van de Chimbarazo dalen we in totaal 5000 meter hoogte, naar 500 meter waar de Napo-river naar de Amazone stroomt. Het laatste gedeelte naar de lodge wordt de weg wat slechter van kwaliteit. Aangekomen bij de rivier zullen we onze bagage uitladen en het laatste stuk naar de lodge per boot afleggen. Na aankomst staat een welkomdrankje voor ons klaar. Geniet van de ”Hidden lagoon” bij deze lodge of ga mee op de avondwandeling na het diner.
Overnachting in het oerwoud in de Yakuma Ecolodge
Dag 6 vrijdag 21 oktober Napo rivier & tropisch regenwoud (ontbijt, lunch, diner en excursies vanuit Yakuma lodge)
Het ontbijt staat vandaag vroeg klaar om deze dag ten volle te kunnen benutten. We starten met een twee uur durende jungle hike met een gids waarbij we op zoek gaan naar medicinale planten, aansluitend maken we een tocht per kayak en brengen een bezoek aan een naburige opvang voor dieren of een dorp. Na de picknick-lunch is er tijd voor het zoeken naar goud, we krijgen uitleg en hopelijk vinden we iets. Wie het leuk vindt kan zich op de terugweg een stukje met de stroom mee laten voeren in een opgeblazen band (tubing). Daarna is het tijd om terug te keren naar de lodge voor het diner.
Overnachting in Yakuma Ecolodge
Dag 7 zaterdag 22 oktober Yakuma Ecolodge (ontbijt, lunch, diner en excursies)
Vandaag brengen we een bezoek aan de inheemse Kichwa community, ze laten ons zien hoe ze hun eigen keramiek maken van de Amazone klei. Na de lunch krijgen we uitleg over de cacaovrucht en de bonen, we maken zelf chocolade en kunnen deze proeven.
Overnachting in Yakuma Ecolodge
Dag 8 zondag 23 oktober Yakuma Lodge – Quito 250 km (ontbijt en lunch)
Voor het ontbijt gaan we nog even genieten van het uitzichtspunt bij de lodge. Daarna nemen we afscheid van het personeel van de lodge en worden we met de boot weer naar onze bus gebracht. Het is een lange rit naar Quito, maar wel door een prachtig constant veranderend landschap. Onderweg maken we een stop in het Geopark Archidona om een “oil seep quarry” te bekijken. Daarna bezoeken we de petroglieven (wandeling vanuit het dorp Cotundo). Als er tijd genoeg is stoppen we in Papallacta voor een duik in de thermale baden. Aan het einde van de dag komen we aan in Quito.
Overnachting in Quito Hotel Rio Amazonas
Dag 9 maandag 24 oktober Quito 80 km (ontbijt)
Na het ontbijt rijden we naar de rand van de stad voor een bezoek aan het Geobotanical reserve Pululahua. (permission inclusief). Daarna rijden we naar de Teleferique waar we rond 12.00 uur aankomen. Vanaf hier kunnen we genieten van het prachtige Quito, de heuvels en de bergen rondom deze stad. In 20 minuten tijd leggen we 2500 meter af. Na deze belevenis neemt de gids ons mee voor een bezoek aan het oude centrum. Deze dag komt de grote stadsproblematiek van Quito aan de orde.
Overnachting in Quito Hotel Rio Amazonas
Dag 10 dinsdag 25 oktober Quito – Otavalo – Quito 100 km (ontbijt, lunch)
Allereerst brengen we vandaag een bezoek aan een rozenkwekerij in Cayambe (El Milino). Daarna gaan we naar de beroemde markt in Otavalo en bezoeken het Quitsato solar clock museum voor we terugkeren naar Quito.
Overnachting Quito Hotel Rio Amazonas
Dag 11 woensdag 26 oktober Quito – Latacunga 120 km (ontbijt, lunch en diner)
Vandaag brengen we een bezoek aan het Nationaal Park Cotopaxi. We maken een stop bij het bezoekerscentrum, het Limpiopungo Lake en de berghut. Er kan ook mooi gewandeld worden in park. Bezoek infocentrum Cotopaxi landgebruik m.n. quinoa teelt boven 3800 m.
Overnachting Latacunga in Hotel Hacienda la Cienega
Dag 12 donderdag 27 oktober Latacunga – La Maná 140 km (ontbijt, lunch & diner)
Na het ontbijt rijden we naar Saquisili voor de wekelijkse Indianen-boerenmarkt. Vervolgens brengen we een bezoek aan het Quilotoa kratermeer (permissie inclusief) puimsteenafzettingen, duinen in as en diepe (erosie) gullies. We maken deze dag een afdaling van 4000 naar 240 meter.
Overnachting Hotel Hosteria Somagg
Dag 13 vrijdag 28 oktober La Maná – Playas Villamil 300 km (ontbijt, picknick lunch)
Vanaf La Mana rijden we door de plantages richting de Pacifische kust. Onderweg maken we een stop voor een bezoek aan een bananenplantage. De watervallen, de Cascades de Zapanal is onze stop voor lunch en een frisse duik. (ca. 300 km )
Overnachting Hotel la Ria Playas
Dag 14 zaterdag 29 oktober 2021 Playas Villamil – Puerto El Morro – Airport Guayaquil 100 km (ontbijt)
We vertrekken vandaag vroeg naar Puerto El Morro. Hier gaan we eerst El Morro te voet ontdekken. Daarna varen we in een “Lancha”” langs prachtige mangrove bossen. We hopen hier flamingo’s, dolfijnen en de begeerde mullet vis te spotten. In de middag rijden we naar het vliegveld, waar we eind van de middag vertrekken naar Amsterdam.
Dag 15 zondag 30 oktober Terug op Schiphol rond het middaguur.


OVERIGE INFORMATIE
Paspoort
Voor uw reis naar Ecuador dient U in het bezit te zijn van een paspoort dat bij het verlaten van Ecuador nog minimaal 6 maanden geldig is. Controleer altijd voordat U op reis gaat of uw paspoort nog geldig is. Wij raden U aan om een (digitale) kopie van uw paspoort op reis naar Ecuador mee te nemen. Stop deze kopie bij de bagage of sla hem op in een email. Mocht U uw paspoort onverhoopt verliezen, dan hebt U in ieder geval nog een kopie.
Visum
Voor een reis korter dan 90 dagen naar Ecuador hebt U geen visum nodig.
Vluchten
Het reisbureau SRC verzorgt de vluchten, hotels en de touringcar voor ons.
Verzekering(en)
U moet zelf een reis- en annuleringsverzekering afsluiten! Dit is uw eigen keuze, let op: een doorlopende reis- en annuleringsverzekering geeft meestal ONVOLDOENDE (financiële) dekking. Die moet U upgraden.
Gezondheid
- Inentingen
Inentingen zijn niet verplicht, maar ongeacht verblijfsduur worden de volgende vaccinaties voor Ecuador aangeraden: vaccinatie tegen DTP (difterie, tetanus en polio) en vaccinatie tegen hepatitis A (besmettelijke geelzucht). Ook wordt voor Ecuador vaccinatie tegen gele koorts aangeraden: in het Amazonegebied, oostelijk van de Andes en in het kustgebied. Voor verblijf in de Andes zelf hoef je geen gele koorts vaccinatie te halen.
- Hoogteziekte
Het slikken van acetazolamide (het normale middel tegen hoogteziekte) versnelt de hoogte-adaptatie en voorkomt en/of vermindert hoogteziekte. Het scheelt 2 tot 4 dagen adaptatie (niet alleen met hoofdpijn, maar ook qua risico van progressie tot serieuze ziekte). Extra drinken (hydratatie) zoals vaak wordt aangeraden, heeft geen preventief effect op hoogteziekte. Het is een bekende mythe. Als hoogteziekte echt ernstig dreigt te worden is er maar een remedie: ga naar een plek onder de 3000 meter. Mocht dat één van onze deelnemers overkomen dan zullen we daarvoor zorgen.
Introductie – voor deze reis wordt (onder voorbehoud) een introductiedag georganiseerd in een zaal van de Universiteit Utrecht. De precieze datum wordt nog nader aan de deelnemers medegedeeld. U krijgt de reisgids in ieder geval als PDF digitaal toegezonden en een geprinte versie op de introductiemiddag of op Schiphol bij vertrek uitgereikt.

Heeft u wel belangstelling maar schikt de datum niet, of wilt u bijvoorbeeld met een eigen groep, klik dan hier.
REISINFORMATIE
Reisdata basis reis:
- Heen zondag 16 oktober 2022
- Terug zondag 30 oktober 2022
Begeleiding:
Clarinus Nauta (docent aardrijkskunde en vulkanen kenner)
Prijs: € 3670,- (incl. vlucht) + €7,50 (GGTO garantiefonds), éénpersoonskamer toeslag € 375,-
Inbegrepen:
- Internationale vlucht KLM Amsterdam- Guayaquil vv
- lokaal vervoer per luxe touringcar met plaatselijke chauffeur
- overnachtingen in middenklasse hotels (ontbijt inbegrepen). Soms zijn de lunches inbegrepen anders wordt er een veldlunch georganiseerd (eigen kosten). Op 6 dagen is het diner inclusief, andere dagen voor eigen rekening. Overnachtingen op basis van tweepersoonskamer.
- begeleiding- en organisatiekosten
- excursiegids
- Nederlandse geografische begeleiding, lokale gids
Niet inbegrepen:
- reis/annuleringsverzekering
- sommige lunches en diners (zie beschrijving)
- toegangsprijzen voor, musea, bezienswaardigheden en entrees waar aangegeven, anders voor eigen rekening.
Aantal deelnemers reis:
minimaal 15 – maximaal 20
*) Let op! Prijswijzigingen voorbehouden, zie verder het Reisreglement en kijk ook bij de tab Overige informatie.