Ga naar hoofdinhoud
Oman : geologie en cultuur op het Arabisch schiereiland

21 nov – 4 dec 2024

Waarom deze reis?

Oman, een land uit 1001 nachten, mysterieus, met een overweldigende variëteit aan uitstekend ontsloten geologische schatten; bovendien heeft het en een unieke culturele geschiedenis waar tijdens de reis ook aandacht aan wordt gegeven.

De reis is gebaseerd op “Volledig verzorgd” kamperen in het wild: in de bergen, de zandwoestijn en langs het strand.

Oman: geologie en cultuur op het Arabisch schiereiland.

Deze reis werd in 2012 door prof. dr. Wiekert Visser (geologie) en dr. Corien Hoek (cultuur) opgezet. In 2023 werd de organisatie van deze reis voortgezet door drs. Frus Peeters, die na 8 jaar terugkeerde naar het land waar hij 5 jaar gewoond en gewerkt heeft als geoloog.

De Sultan Qaboos Grand Mosque in Muscat (foto Wilma Sanderse)

In 2018 werd voor het eerst gekozen voor kamperen in plaats van hotels, zodra de tocht weg uit de hoofdstad de binnenlanden in gaat. Dit bleek een groot succes, omdat je als deelnemer veel sterker in het landschap leeft dan wanneer je van hotel naar hotel trekt. Het kamperen gaat op basis van “volledige verzorging”: twee ervaren Omaanse mannen maken kamp met 1-persoons tenten, matrasjes en was- en douchegelegenheid. Zij koken, laten u kennis maken met het leven in Oman en hebben aandacht voor al uw wensen. Alle kampeerplaatsen zijn door de reisleiders zorgvuldig uitgekozen, “in het wild”, weg van de bewoning, met zicht op majestueuze bergen, lieflijke oasen, stille stranden en met heel veel ruimte voor iedereen.

Groepsfoto van de deelnemers aan de 2023 reis bovenop de Oman Mountains. (foto Wilma Sanderse)

Hamed en Waleed maken het ontbijt klaar.

Zonsopgang in de Wahiba’s

Zicht op de haven van Mutrah (Muscat) met op de voorgrond het jacht van de sultan

De Omaanse geologie, zoals ontsloten in de bergen, is uniek in variëteit en toegankelijkheid. De bergen vormen een geologisch el dorado met een bijzondere wordingsgeschiedenis. De stratigrafie omvat 900 miljoen jaar geologische geschiedenis met een grote variëteit aan gesteenten. Tektoniek – in combinatie met het woestijnklimaat – heeft dit alles zeer toegankelijk gemaakt door gebergtevorming en erosie. Voorbeelden van te bezoek ontsluitingen zijn: De wereld beroemde Ophiolieten, 900 miljoen jaar oude granieten, glaciale afzettingen uit het Cryogeen, Mesozoische en Eocene kalkafzettingen met fossielen, schitterende Pillow-lavas, olie-moedergesteenten, chromieterts, actuele bewijzen voor verweringsprocessen en natuurlijke CO2 vastlegging (sequestratie), Kimberlieten, indrukwekkende “tekst-boek”-kwaliteit plooiingen en boudinage structuren, alsmede Quartaire sedimentaire processen.

Oman heeft een woestijnklimaat, maar dankzij de indrukwekkende bergketen in het noorden zijn er veel prachtige oases en groene valleien. Het excursiegebied is landschappelijk bijzonder indrukwekkend en gelegen in een land met een rijke historie en zeer gastvrije bevolking. De architectonische wonderen omvatten een zeer oude moskee uit de 11de eeuw, een 400 jaar oude stad opgebouwd uit “mud-brick”, talloze 17de-eeuwse forten, en de nieuwe, schitterende Sultan Qaboos Grand Mosque, met mozaiekvoorbeelden uit zeer gevarieerde islamitische kunsttradities. Ook wordt het National Museum in Muscat bezocht.

Geologische hoogtepunten

De plaattektonische botsing tussen Arabië en het Aziatisch continent heeft gezorgd voor het meest unieke – en wereldberoemde – geologische fenomeen van Oman: de obductie in het Krijt en ontsluiting van het gigantische opfiolietcomplex. Pillowlavas, sheeted dyke complexes, layered gabbros, peridotieten en een duidelijk ontsloten “Moho” discontinuity zijn heel erg goed te bestuderen. Ook koper- en chroomertsafzettingen zijn binnen de ofiolietsequentie te vinden in het veld.

Net onder deze “Semail” nappe vindt men een tweede grote “Hawasina” nappe die bestaat uit Permo-Mesozoische carbonaatriffen van oude atollen, de zogenaamde “Exotics”, die lijken te “drijven” in diepzeesedimenten van dezelfde ouderdom die rijk zijn aan radiolarieten (chert-afzettingen).

Perm en Mesozoïsche carbonaatafzettingen bevatten prachtige fossielen afgezet in een tropisch, ondiep marien milieu. De Mesozoische sequenties vormen 3000 m hoge toppen van het Jebel Akhdar gebergte.

Oman heeft twee periodes van glaciatie gekend: één in het Carboon (die verder naar het zuiden in de Huqf escarpment ontsloten is), en één in de bergen die we bezoeken en aanwijzingen bevat van de Proterozoische “Snow-ball Earth” condities.

De afzettingen in de bergen zijn intens geplooid en vol breuken. Er zijn prachtige tektonische verschijnselen te zien, zoals box-folds, kink-folds, breuken en schitterende diaklaaspatronen, alsmede schoolvoorbeelden van boudinage.

Het programma zal zich richten op de enorm complexe ontwikkeling van de Jebel Akhdar / Hajar (Oman Mountains). Dankzij de uitstekende ontsluitingsgraad kan deze wordingsgeschiedenis heel duidelijk worden geïllustreerd in het veld. Op dit tabblad staan onderaan een geologische kaart, een geologisch profiel en de stratigrafische kolom (inclusief de belangrijkste fenomenen).

Er worden drie hoofdgroepen onderscheiden:

  1. Autochtoon (Proterozoicum – Boven Krijt; Unit A in de stratigrafische kolom)
  2. Allochtoon (Perm – Krijt; Unit B). Het Allochtoon bestaat uit twee verschillende nappes: de sedimentaire Hawasina groep en de kristallijne Semail groep (de fameuze ofiolieten)
  3. Neo-autochtoon (Tertiair, Unit C).

Tijdens de excursie zullen we alle belangrijke facetten van de hoofdgroepen bekijken:

  • Het beneden autochtoon (Proterozoicum /beneden Paleozoicum, inclusief 700 MY “snowball earth” tillieten);
  • Daarop het bovenautochtoon (voornamelijk een sequentie van ondiepwater carbonaten),
  • De allochtone Hawasina sequentie (diepwater sedimenten en “Exotic” carbonaat klompen)
  • De allochtone Semail ofiolietsequentie met de unieke Moho, peridotieten, gabbros, sheeted dykes, pillow lavas, en “Black smoker” afzettingen. In dit korst-mantel pakket zullen we ook chromietvoorkomens laten zien.
  • Karstificatie in het Tertiair
  • Voorts verschillende typen plooiingen en breuken
  • Indrukwekkende landschappelijke/geomorfologische aspecten zoals het raised channel complex vol met ofiolietpebbles
  • Quartair woestijnzanden in de de Wahiba sands, alsmede quartaire (holocene) kust verschijnselen.
  • Uiteraard besteden we aandacht aan de verwering van peridotieten en het CO2 sequestratie verhaal van prof. Olaf Schuiling

Om dit allemaal goed te zien maken we een aantal doorsteken door de bergen naar Wadi Hawasina, Wadi Bani Awf, Wadi Bani Kharus, Wadi Mistal/Gubra Bowl, uiteraard de Semail gap en verder oostelijk Wadi Dimah en Wadi Bani Khalid.

ereenvoudigde geologische kaart noord-Oman (M.P. Searle 2007)

Dwarsdoorsnede door Oman mountains (M.P. Searle 2019)

Stratigrafische kolom (Samir Hannah, 1995)

Overzicht van de Oman mountains met de “geologische vensters” (Google Earth)

“Chevron” compressie plooien in radiolarian sedimenten van Krijt ouderdom.

“Boudinage” in compressieve Hawasina kalkrijk turbiditisch sediment

Granitisch rotsblok (drop-stone) in Cryogeen glaciaal sediment

Plooiing in compressief  “Hawasina” diep water sedimentair gesteente

De beroemde “Moho” ontsluiting. De persoon staat op Mantel gesteente; achter hem bevind zich Gabbro korst gesteente.

Twee deelnemers die voor de “Black Smoker”sectie staan (foto Steven Celotto)

“Pillow” Lava

 

PROGRAMMA

Het programma is in hoofdlijnen bekend maar kan op details nog wijzigen.

Dag 1 donderdag 21 nov
Om 12.00 uur, vertrek Schiphol met Turkish Airways naar Muscat met tussenstop in Istanbul

Aankomst ~01.25 uur
Vervoer per bus naar het Al Hail Waves hotel in Muscat.

Dag 2 vrijdag 22 nov

Deze dag maakt u kennis met Oman in brede zin. Na een laat ontbijt bezoeken we het National Museum van Oman. Na de lunch maken we een stevige wandeling door de bergen rond Muscat met spectaculaire uitzichten over de stad en de haven. Aan het einde van de middag een bezoek aan de Suq (bazar) van Muttrah. In de avond een gezamelijk diner in een lokaal Omaans restaurant.

Al Hail Waves hotel in Muscat

Dag 3 zaterdag 23 nov

Om 8.30 uur vertrekken we uit de stad en na een bezoek aan de moskee begint de veldexcursie met kamperen. We gaan naar :

  • Sultan Qaboos Grand Mosque
  • Nummulite outcrop (Tertiar)
  • Nakhl Fort, Overview geology
  • Wadi Mistal landslide
  • Wadi Mistal Pleistocene Lake deposits
  • Wadi Mistal, Proterozoic Tillite (evt. volgende dag)

Kamp 1, Wadi Mistal

Dag 4 zondag 24 nov

Een dag geheel gewijd aan de ophioliet sectie, met name gesteenten op de grens korst-mantel.

  • Wadi Abyad: Ophiolite verwering: “White pools”.
  • Wadi Abyad: Chromiet mijn
  • Wadi Abyad: Mohorovičić discontinuiteit

Kamp 2:  wadi Al Haimaly

Dag 5 maandag 25 nov

Een lange dag waarin een volledige doorsnede door de Allochtone sequentie wordt gemaakt, beginnend met het korst gedeelte van de ophiolieten, gevolgd door sterk geplooide allochtone sedimenten

  • Wadi Hawasina: Black Smoker, Pillow lavas, Sheeted dykes,
  • Wadi Hawasina: Gabbro
  • Wadi Ad Dil: Folding, faulting & boudinage Hamrat Duru/Umar Fm
  • Wadi Bani Ghafir, Exotics & top van Jebel al Akhdar anticline

Kamp 3: Rustaq area, bij Saad Wadi al Farai dam.

Dag 6 dinsdag 26 nov

Vandaag wordt de gehele sedimentaire opbouw Precambrium – Krijt doorsneden. Aan de hand van een vele ontsluitingen krijgt U een uitstekend beeld van de sedimentaire geologische ontwikkeling. Van zwaar getectoniseerde, Proterozoische diepwatersedimenten en tillieten tot weinig verstoorde Mesozoische ondiep water kalken. De dag brengt U langs zeer diep ingesneden kloven en de weg voert langs enorme afgronden naar de top van de Jebel Akhdar. Groene oases verfraaien onderweg de kale gesteentemassieven.

  • Wadi Bani Kharus: Mesozoic carbonate platform
  • Permo-Triassic boundary: grootste uitstervingsgolf in de geologische historie
  • Angular unconformity Proterozoic/Permian; Proterozoic stromatolieten
  • Wadi Hajir: Proterozoic source rock & Diamictites, Snow-ball Earth
  • Wadi Bani Awf: “Pencil rocks”, Thrust-folding in Proterozoic
  • Top of ridge: overview of Jebel al Akhdar anticline and “windows”

Kamp 4: Hasan bin Salt (Evening: bezoek Neolithische Rock Art)

Dag 7 woensdag 27 nov

Deze dag is een intermezzo en wordt vooral besteed aan cultuur en irrigatie. U krijgt een overzicht van de relatie geologie / landschap en menselijke bewoning. We bestuderen de woestijn stedenbouwkunde in de oase van Al Hamrah, en zullen een wandeling door de tuinen maken, zodat U een beeld krijgt van landbouw en irrigatie. Dan via een ontsluiting in de Oman Exotics kalken naar het Fort/Paleis “Jabrin”. Dit fort was de “stronghold” van de Imams die de heersers waren over dit deel van oman gedurende de Yarubid dynastie (1624 – 1742). Dit was ook de tijd dat de Portugezen verjaagd werden uit Oman. Vervolgens richting 5000 jaar oude “beehive” graven van de Indus Valley gerelateerde cultuur, vanwaar we ook een spectaculaire zicht hebben op de Exotic limestones van Jebel Misht.

  • Al Hamrah, Bait Safa museum huis
  • Oman Exotics ontsluiting
  • Jabrin Fort & lunch
  • Calciturbidites
  • 5000 yr old Beehive Tombs. Het verhaal van het Magan volk

Kamp 5 bij Al Ayn

Dag 8 donderdag 28 nov

Vandaag eerst een petroleum source rock ontsluiting uit het boven Krijt en een doorsnijdende late breuk gevuld met zeer grove calciet kristallen. Dan zeer fraaie fractures en een spectaculaire tocht naar de kam van de Western Hajar bergen, waar we in een zeer diepe kloof kijkend de gehele Mesozoische stratigrafie zien. In de middag een lange wandeling langs de wand van diezelfde kloof.

  • Haybe volcanics. Relatie Exotic Limestones en Volcanics
  • Nakhr Gorge Entrance: Natih Fm source rocks. Fault-filling calcite
  • Fracture patterns, het verhaal van over-pressured gesteente
  • Nakhr Gorge top-view
  • ’s Middags: lange (3-4 uur) wandeling langs de wand van Nakhr Gorge (“Balcony Walk”)

Kamp 6 aan de weg naar Al Rahba

Dag 9 vrijdag 29 nov

Deze dag staat in het teken van gemengd geo- en cultuur aspecten. We dalen af uit de bergen en bezoeken het beroemde fort van Nizwa, gevolgd door een wandeling over de geheel gerestaureerde Suq (markt). Na de lunch rijden we eerst een tijdje naar het zuiden waarna we naar het oosten afdraaien om een voorbeeld van inverse morfologie te bezoeken. We eindigen de dag met een voorbeeld van warm-water afzettingen.

  • Nizwa: Suq (markt) en fort waarin een fraai klein museum is gevestigd
  • Raised Channel outcrop: geomorfologie, verwering en geochemische veranderingen.
  • Travertijn afzettingen, en interactie mantel gesteenten met CO2

Kamp 7 in de nabijheid van Travertijn afzettingen

Dag 10 zaterdag 30 nov

Vandaag de doorsteek naar de al Sharqiyah sands, ook wel Wahiba sands genoemd naar de oorspronkelijke nomaden. Maar we bezoeken eerst de Metamorphic sole, en afhankelijk van de tijd is er nog een zwem optie in zoet water poelen in de prachtige kloof van Wadi Bani Khalid.

  • Metamorphic sole
  • Wadi Bani Khalid: mooie plooien te zien en veel poelen om in te zwemmen, mooie wandeling langs de Wadi
  • Overzicht en geologische geschiedenis van de Sharqiyah sands

Kamp 8 ongeveer 20 km de Wahiba sands in met een Sunset vanaf een hoog duin

Dag 11 zondag 1 dec

We raden U aan vroeg op te staan en een wandeling in de buurt van het kamp te maken door de zandduinen. Het zal U verrassen dat alles kletsnat is van de dauw! U kunt zelf observeren hoe de planten in het zand hier gebruik van maken en hoeveel sporen van klein gedierte er te zien is. Vandaag zullen we het oudste gesteente van Oman bekijken, een Proterozoische graniet, en verder aandacht besteden aan exceptionele Kimberliet gesteentes en Plate tectonics van de oostkust met bijbehorende thin-skinned folding. Ook een heel belangwekkende culturele stop! De dag eindigt in één van de meest beroemde locaties van Oman: de schildpaddenstranden. U kunt desgewenst de “Turtle Reserve” in Ras Al Jinz bezoeken.

  • Proterozoic basement: granite, diorites etc.
  • Oudste moskee van  Oman (Bilat Bani Bu Ali)
  • Asila Kimberlite.
  • Chevron breuken

Kamp 9 ten noorden van Daffa

Dag 12 maandag 2 dec

Deze dag rijden we langdurig langs de kust, de hoofdweg terug richting Muscat. Maar voor we weer richting hoofdstad gaan brengen we eerst nog een bezoek aan de traditionele botenbouwwerf in Sur, waar de “Dhows” nog steeds uit hout, en voornamelijk met de hand worden gebouwd. De geologie is gericht op Tertiare kalken, fossielen, en karstificatie.

  • Eocene kalken met Campanila Gigantea en karstificatie
  • Bezoek aan Sur botenbouw
  • Eocene kalken met zee-egel fossielen
  • Neo-tectonics van de kust strook.
  • Spectaculaire folding in Wadi Mayh

Kamp 10 op het strand van Assifa.

Dag 13 dinsdag 3 dec
Het ochtend programma is gewijd aan hoog-metamorfe gesteentes (eklogieten) met een prachtige mineralogie. De grote kristallen van granaat, glaucofaan, omphaciet etc kunnen goed herkend worden. Na de lunch aan het strand is iedereen vrij te doen wat hij wil. We verzamelen rond 18:00 uur voor een laatste diner samen. Opties voor middag activiteiten zijn: snorkelen vanaf Bandar Rowda, lekker chillen in het Shangrila resort, Misschien nog een bezoek aan het kleine Bait Balanda Museum, dat in een bijzonder mooi traditioneel huis is ondergebracht in Muttrah of aan het Oil & Gas museum van PDO. Ook kunnen in de Suq van Muttrah kunnen de laatste inkopen worden gedaan. Afscheidsdiner in Muscat en om 22.00 uur vertrek richting luchthaven.

Dag 14 woensdag 4 dec
We vertrekken om 02:15 met Turkish Airways naar Amsterdam. Aankomst op Schiphol in de ochtend: 10:35 uur.

OVERIGE INFORMATIE

Deze reis wordt u aangeboden exclusief de vliegreis. U wordt verwacht zelf uw tickets voor de vluchten te boeken, maar alleen nadat U bericht heeft gehad van Georeizen dat de reis definitief doorgaat. Als het minimale aantal deelnemers niet wordt gehaald kan de reis worden geannuleerd (zie ook het Reisreglement).

Reisbescheiden
Voor Oman is een geldig paspoort vereist, dat na thuiskomst nog minimaal 6 maanden geldig dient te zijn. Wanneer u de Nederlandse of Belgische nationaliteit bezit en minder dan 14 dagen in Oman verblijft heeft U geen visum nodig. Deelnemers die het programma precies volgen hebben dus geen visum nodig. Een visum verkrijgen is overigens niet moeilijk en kan online.

Gezondheid
Voor Oman zijn inentingen niet verplicht. Hepatitus A en DTP worden echter aangeraden door de GGD. Overleg met uw huisarts of kijk op www.gezondopreis.nl. De zon is sterk en goede bescherming is essentieel.

Vervoer
Het vervoer is per 4-wheel drives. Dit heeft als gevolg, dat, naast het feit dat deze reis relatief goedkoop zal zijn, een unieke ervaring wordt. Naast de reisleiders zullen enkele deelnemers zelf de auto’s besturen.

Lunches

Gedurende de velddagen zoeken we een schaduwrijke plek om de door ons zelf ingekochte lunch te verorberen. Diners zijn zeer betaalbaar op de plaatsen waar we komen. Soms eenvoudig maar voor een zeer schappelijke prijs (10 a 20 euro p.p.).

Denk aan een reis- en annuleringsverzekering!

Introductie

Enige tijd voor het begin van de reis zal er een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd worden op een nader te bepalen plaats. We bespreken de reis met u, zowel reistechnisch als geologisch.

Belangstelling?

Heeft u wel belangstelling maar schikt de datum niet, of wilt u bijvoorbeeld met een eigen groep, klik dan hier.

REISINFORMATIE

Reisdata : donderdag 21 nov t/m woensdag 4 dec 2024

Begeleiding : Frus Peeters  Logistiek: Golden Highlands Oman (https://www.goldenhighlands.com). Technische ondersteuning: Liesbeth Peeters

Vervoer : lokaal vervoer in Landcruisers

Verblijf : hotel (2 nachten), kamperen 10 nachten

Deelnemers : minimaal 6 – maximaal 14

Deelnameprijs :  Nog niet bekend
(was €2545,- in 2023)

Inbegrepen :

  • Lokaal vervoer,
  • 2 nachten hotel + ontbijt, 10 nachten volledig verzorgd kamperen, toeslag 1-pp kamer (€100)
  • excursiegids (papier + digitaal),
  • begeleidings- en organisatiekosten,

Niet inbegrepen :

  • retourticket Amsterdam – Muscat. (€621.- op 19/12/23)
  • 2 diners en 1 lunch
  • entreekosten musea

* Prijs is gebaseerd op 3 auto’s met 10 deelnemers (+2 begeleiders). Zie verder het Reisreglement.

Back To Top