Weekend 7 – 9 oktober 2022

De energietransitie: zijn we er klaar voor of kunnen we de grondstoffen uit onze ondergrond toch niet missen? Om (geologische) antwoorden op die vraag te vinden gaan we op zoek naar recente projecten en oude vindplaatsen in Nederland en België.
We bekijken het aardwarmte project in Den Haag. Een project met vallen en opstaan. In Barendrecht lukte het Shell niet om zijn overtollige CO2 uit Pernis er in de ondergrond op te slaan.De bevolking ging dwars liggen. In Loenhout in België lukte de opslag in de ondergrondse afzettingen wél. We kunnen in Viséé zien hoe de lagen er boven de grond uit zien en waarom ze zo geschikt zijn. Een bezoek aan de Geosite van de Goudberg met een versteend woud uit het Krijt complementeert het beeld.
We overnachten in een Unesco erfgoed: de beroemde Abjij van Rolduc (nu een hotel restaurant) met een befaamde bierbrouwerij van trappistenbier. Na aankomst beginnen we met een rondleiding en proeverij door de brouwerij. (of als we laat zijn – gaat de proeverij naar zaterdag). Daarna volgt een driegangen diner en een overnachting in de comfort kamers.
De volgende dag beginnen we in de voormalige groeve van de Eerste Nederlandse Cement Industrie, de ENCI. Negentig jaar lang is hier cement gewonnen uit de Sint Pietersberg, nu is de winning gestaakt en wordt er een natuurgebied van de immense groeve en de indrukwekkende krijtwanden gemaakt. Al tijdens de winning broedde hier een echte oehoe in de hoge, steile en ontoegankelijke groevewand, uit de groeve zijn de nodige mosasauriers opgegraven, om maar te zwijgen van de generaties amateurgeologen die hier hun zee-egels kwamen vinden.
De winning van Carbonische steenkool heeft lange tijd in België en in Zuid Limburg de welvaart bepaald. Dat is geheel verleden tijd. – alle mijnen zijn inmiddels gesloten. Er is nog één steenkolenmijn toegankelijk. In de Voerstreek in België lagen de mijnen hoger dan in Nederland en ook het grondwaterniveau is er hoger. Dat maakte het mogelijk om de mijn van Blegny ondergronds voor belangstellenden open te houden tot 60 meter diep. We dalen er in af en krijgen zo een beeld van wat de steenkoolwinning in het echt inhield.
Terug in Zuid Limburg staan er nóg meer bodemschatten op het programma. De prehistorische mens gebruikte de vuursteen uit de Krijtafzettingen voor het maken van pijlpunten, bijlen en andere nuttige voorwerpen. Er was een levendige handel met heel Europa! De vuursteenmijn bij Valkenburg is een bezichtiging meer dan waard. Ook de warme bronnen in Valkenburg zijn goed benut: Thermae 2000 was een van de eerste kuuroorden die geen energie nodig had (en heeft) om de baden te verwarmen.
We overnachten weer in de Abdij van Rolduc, waar we ook dineren en van het trappisten bier kunnen genieten.
De laatste dag begint met een bezoek aan de befaamde zilverzandgroeve in Heerlen. Het kwartszand is hier zo zuiver dat het gebruikt kan worden in de microchips vervaardiging: een essentiële grondstof in de computerindustrie. Computerchips bestaan uit puur silicium [‘Si’] met een zuiverheidsgraad van 99,999999999 % (1 op 10 miljard deeltjes is een onzuiverheid). Het Heerlense zand is van uitstekende kwaliteit.
Daarna maken we een keuze uit een bezoek aan het Romeinse Thermenmuseum of het mijnbouwmuseum over de steenkoolwinning. Na het bekijken van al deze bodemschatten spoeden we ons naar het nieuwste product van de Zuid Limburgse bodem: de wijn. De klimaatcrises heeft er in ieder geval toegeleid dat de wijnbouw in Nederland terugkeert. In het wijngoed Fromberg bij Ubachsberg vertelt men u alles over de nieuwe (?) productie van klasse wijnen. Zelf proeven is natuurlijk ook mogelijk en we sluiten af met een lunch waar u natuurlijk een lokale wijn bij kunt proberen.
Na afloop rijden we terug naar Den Haag waar we aan het eind van de middag aankomen.
Dag 1
Den Haag een aardwarmte project.
Barendrecht mislukte CO2 opslagproject van Shell Pernis door weerstand van de bevolking
Loenhout (België): wél gelukte gasopslag
Geosite Goudberg (Hoegaarden) verkiezelde boomstammen en de oorsprong zilverzand
Karstificatie in Carboonkalk bij Visé aan de Quai du Halage = analoog voor Loenhout.
Dag 2
ENCI groeve
Blegny steenkolenmijn en UNESCO erfgoed
Thermae 2000 – een aardwarmte project
Vuursteenmijn
Trappistenbrouwerij Abdij van Rolduc
Dag 3
Groeve Beaujean zilverzand
De Limburgse Mijnstreek – Mijnmuseum Heerlen
Of Het Romeinse Thermenmuseum
Wijngoed Fromberg Zuid Limburgse wijn: lunch – rondleiding & proeverij.
Terugreis naar Den Haag CS
Heeft u wel belangstelling maar schikt de datum niet, of wilt u bijvoorbeeld met een eigen groep, klik dan hier.
REISINFORMATIE
Datum: vrijdag 7, zaterdag 8 en zondag 9 oktober 2022
Verzamelen: om 9:00 bij Den Haag CS waar een touringbus U opwacht
Begeleiding: Geologen Evert van der Graaf en Leo Minningh (HOVO-docent), organisatie Paul van Olm – Stichting Georeizen.
Aantal deelnemers: max 20
Prijs: € 400,- op basis van gebruik van een tweepersoonskamer, toeslag éénpersoonskamer € 75
Overnachtingen :
vrijdag 7 en zaterdag 8 oktober Comfort kamer in Hotel abdij Rolduc (Top 100 Werelderfgoed UNESCO) in Kerkrade. Vrijdag en zaterdag: drie gangen diner met keuze menu (soep, hoofd- en nagerecht) in het Abdij Restaurant. Zaterdag en zondag: rijkelijk ontbijtbuffet. Rondleiding Bierbrouwerij van de trappisten van Rolduc – proeflokaal (zaterdag 8 oktober). Lunch en wijnproeverij in Wijngoed Fromberg (zondag 9 oktober).
Vervoer: Busreis vanaf Den Haag Centraal naar België en Zuid Limburg en terug. VIP 31 persoons touringcar van Márion Reizen met Nederlandse chauffeur.
Inbegrepen:
Geologische bezoeken en uitleg:
- Aardwarmte project – Den Haag
- Gasopslag – Barendrecht en Loenhout (België)
- Geosite Goudberg – verkiezelde boomstammen & oorsprong zilverzand
- Ontsluiting Visé – Karst & discordantie
- ENCI groeve Sint Pietersberg
- Bezoek ondergrondse steenkkolenmijn Blegny (België)
- Thermae 2000 – winning warm water
- Vuursteenmijn Valkenburg
- Groeve Beaujean – winning zilverzand
- Mijn museum of Thermenmuseum in Heerlen
Niet inbegrepen:
- Vervoer van en naar Den Haag CS
- Lunch op vrijdag (neem zelf een broodje mee vanaf huis).