Begeleiding: drs. Paul van Olm
Datum: 2 – 9 september 2023
Het eiland Bornholm ligt op een van de grote scheidingslijnen van de geologische opbouw van Europa: midden over het eiland loopt de breuk tussen het oeroude Scandinavische schild en de jongere Europese afzettingen. Deze breuk is goed te zien in de Poorman’s Quarry (de Steengroeve van de Armen). We kunnen er die breuk met één stap overbruggen. Die stap betekent een geologisch tijdsverschil van 1,2 miljard jaar. De Noordkant van het eiland bestaat uit stollingsgesteenten: graniet en gneis, ten zuiden van de genoemde breuk liggen er paketten sedimentsgesteenten uit “jongere” tijden van 600 miljoen tot nu tegenaan.
Met de éne voet staan we dan op de stollingsgesteenten uit de oertijd. Deze stollingsgesteenten bestaan uit de oergranieten en oergneizen. De oudsten zijn 1,8 miljard jaar geleden ontstaan bij de vorming van het continent. In de laatste IJstijd “stroomde” de Scandinavische ijskap ook over Bornholm en nam in de morene stenen ervan mee naar het zuiden: granieten uit Bornholmse plaatsen als Rønne, Svaneke en Hammer komen allemaal als zwerfsteen in Noord-Nederland voor.