Inleiding
In oktober 2019 stonden we op het punt om met een groep Georeizigers af te reizen naar Ecuador. Helaas hebben we deze reis moeten uitstellen omdat er forse politieke onrust in het land was ontstaan en het Ministerie van BuZa een negatief reisadvies af heeft gekondigd.
We hebben besloten om deze reis in de voorjaarsvakantie van 2020 nogmaals op het programma te zetten. We gaan ervan uit dat de sociale onrust dan bedaard is.
De helft van de deelnemers van de groep die in 2019 mee zou gaan heeft zich opgegeven voor de 2020 reis en SRC garandeert het vertrek van deze reis.
Ecuador, het land van de gigantische Andes en van de Inca’s. We doorkruisen de hoge Andes met haar immense rij (soms) werkende vulkanen die tot boven de 6000 meter reiken, de kustzone van de Pacific en het Amazone gebied met haar onvoorstelbare rijke ecosysteem.
We voeren deze reis uit in samenwerking met de Nederlandse ANVR-gecertificeerde reisorganisatie SRC en lokale partners, thuis in het land en met de bevolking. Deze reis is een reprise van de reis van twee jaar terug die met veel succes met een groep van 20 aardrijkskunde leraren is uitgevoerd. Jan Sevink, oud-hoogleraar fysische geografie aan de Universiteit van Amsterdam heeft deze reis toen ontwikkeld en heeft als adviseur een belangrijke rol gespeeld in het opzetten van een nieuwe reis en aanpassingen aan de route naar aanleiding van ervaringen in 2017. De Universiteit van Amsterdam voert al jaren bodemkundige, geomorfologische en kwartairgeologische projecten in Zuid Amerika uit vaak onder leiding van Jan Sevink. Voor de opzet van de huidige reis is er intensief contact met hem geweest.
Bij georeizen ligt meestal de nadruk op de geologie, die komt op deze reis ook zeker aan bod van de hoge Andes en haar ontstaan tot de milieuproblematiek van waterhuishouding en erosie aan toe. Maar ook zullen we de sociale aspecten van dit boeiende Zuid Amerikaanse land onder de loepe nemen. Deze reis is ontwikkeld voor aardrijkskunde docenten, omdat Zuid-Amerika op het programma van het eindexamen VO staat. Het geeft hen een unieke gelegenheid om zelf kennis te maken met vele aspecten van Zuid Amerika, die in Ecuador allemaal te vinden zijn.
GEOLOGIE EN LANDSCHAP
Centraal in de geologie van Ecuador staat plaattektoniek en allerlei daaruit voortvloeiende verschijnselen. Die platen zijn de oceanische Nazca plaat en de continentale plaat van Zuid-Amerika. De laatste schuift over de Nazca plaat heen, waarbij materiaal van de korst ‘in de diepte’ verdwijnt, smelt en omgevormd wordt in magmahaarden. Die magmahaarden leiden tot grootschalig vulkanisme (vooral andesieten, maar ook andere gesteenten) en intrusies van overwegend zure gesteenten, zoals granieten en granodiorieten, alsook tot uitgebreide afzettingen van allerlei ertsen. De overschuivingen resulteren in verdikking van de aardkorst en vervolgens grootschalige opheffing. Zo is – vrij recent (enkele miljoenen jaren geleden) – de Andes ontstaan. Een ander gevolg is het veelvuldig voorkomen van aardbevingen, die tot de zwaarste behoren die wij kennen.
Oude gesteenten (Paleozoïcum) komen voor in het Zuid-Amerikaanse schild en haar randzones: vooral de oostelijke kant van het Andes massief waar het Paleozoïcum in de vorm van sedimentaire pakketten vaak goed ontwikkeld is. Naar het westen gaand, in de Andes, komen grootschalig Mesozoische sedimentaire gesteentecomplexen voor, met allerlei latere intrusieve gesteenten, die in ouderdom variëren van eveneens Mesozoisch tot zelfs vrij recent (enkele miljoenen jaren). Zij worden regelmatig afgedekt door jonge (Tertiaire) pakketten vulkanisch materiaal, die enorme afmetingen kunnen bereiken (afgezet over vele duizenden vierkante kilometers).
Aan de westzijde wordt de Andes meestal begrensd door een smalle kustzone met jonge afzettingen, ontstaan na opheffing van de Andes. Die kustzone is bovendien heel droog. De jonge woestijnafzettingen (vooral duinen en puinwaaiers) dekken de oudere afzettingen vaak af. Een aantal kustgebieden kent een complexere opbouw met een brede zone van Tertiaire mariene afzettingen, gevormd in een ondiep milieu en vaak evaporitisch van aard. Deze afzettingen zijn opgeheven, maar veel minder dan de Andes zelf.
Ecuador is een land met enorme contrasterende landschappen:
- De Pacifische kust
Laagland en heuvels langs de Pacific, in het noorden met tropisch regenwoud en mangroves, naar het zuiden overgaand naar een droog savannebos en uiteindelijk een woestijn. Plantagelandbouw en grote haciënda’s (met veeteelt). Vanwege de koude Humboldt-golfstroom veel visserij. In de mangrovegebieden garnalen (camerones)
- De avenue der vulkanen
De Andes met in het vulkanische noordelijke deel enorme, vaak actieve vulkanen (de avenue der vulkanen). In het zuiden, een alpien aandoend, niet vulkanisch hoogland. Tussen de Cordilleras een dichtbevolkte, langgerekte hoogvlakte met veel oude koloniale steden (Quito, Cuenca, Loja) en dorpen. Enorme gradiënten in klimaat en vegetatie (van vochtig tropisch regenwoud, mistbos tot páramo). De bergketens vormen de ‘spons van de Andes’.
- Het Amazonegebied
Enorme rivieren met eveneens enorme terrassen en puinwaaiers, die allemaal richting oost weg hellen en onder het tropisch regenwoud verdwijnen. In de voetzone van de Andes ontgonnen en traditionele tropische landbouw door overwegend kolonisten. Verder van de Andes af, nog grotendeels ongestoord regenwoud met oorspronkelijke indiaanse bevolking. Zeer nat gebied met hoge biodiversiteit.
Sociaaleconomisch vinden we ook grote verschillen!
Grote contrasten in samenstelling van de bevolking en landgebruik, variërend van Afro Amerikaanse vissersdorpjes langs de kust, het etnisch zeer gemengde en internationaal georiënteerde Guayaquil tot hechte, zeer conservatieve, traditionele indiaanse communidades in de Andes en ‘wild west’ kolonistendorpjes in het Amazone gebied. Echter twee grote eenheden domineren: de Andes en het Pacifische laagland, zowel qua bevolkingsomvang (ze balanceren ongeveer), politiek (conservatief tegen liberaal), als sociale structuur en economie.
In de Andes, afgezien van enkele nog resterende haciënda’s (koloniaal groot grondbezit), meestal intensieve kleinschalige indiaanse landbouw. De moderne bloemencultuur rukt op in de centrale hoogvlakte (westerse/buitenlandse firma’s: vooral rozen). Toenemende bevolkingsdruk drijft de indiaanse landbouwers ‘de berg op’, waardoor de alpiene graslanden (páramo’s) onder druk staan. Ook neemt de erosie in die fragiele gebieden toe en komt de watervoorziening onder druk. Buiten de steden, traditionele cultuur met goed georganiseerde en hechte indiaanse gemeenschappen. Relatief hoog ontwikkelde steden met goede infrastructuur en voorzieningen, met een grote indiaanse bevolking. Als geheel is het een conservatieve bevolking, sterk gericht op eigen cultuur en gebied.
Het Pacifische kustgebied heeft nog sterk de oude haciënda structuur, met grote plantages waarop allerlei tropische gewassen worden verbouwd voor de export. De grote uitvoerhaven is Guayaquil. Flinke sociale contrasten tussen de oorspronkelijke plantagearbeiders (veelal van Afrikaanse herkomst) en een rijke bovenlaag (kolonisten en mestiezen). Steeds meer gevarieerde economie en ondernemend. Als geheel liberaal.
DAGPROGRAMMA
Start vanuit Guayaquil in de Pacifische kustvlakte, naar Cuenca, een mooie oude koloniale stad in de Andes, bereikt via het Cajas National Park in de westelijke Cordilleren, met veel oude gletsjermeren en -dalen. Van Cuenca door de centrale hoogvlakte naar het Noorden, met bezoeken aan oude stadjes met traditionele indiaanse gemeenschappen zoals Azogues, Alausi en Guamote. Tocht naar de Chimborazo met 6310 meter de hoogste top van Ecuador. Het is een enorme uitgedoofde en vergletsjerde vulkaan, met traditionele veeteelt (lama’s en alpaca’s). Als special uitstapje, door een halfwoestijn met vicuña’s naar de Whymper Hut op 5000 m hoogte aan de rand van de gletsjers, met fabuleus uitzicht – bij goed weer – over de oostelijke Cordilleren met een hele serie vulkanen.
De reis wordt vervolgd richting Amazonegebied met een overnachting in Baños, een toeristische plaats aan de voet van de Tungurahua (actieve vulkaan) en daarna, afdalend, naar Puyo en uiteindelijk naar Tena, gelegen in de door kolonisten al ten dele opengelegde voetzone van de Andes. We maken een boottocht op de Napo, een grote amazonische rivier, die naar het oosten stromend, in het dichte tropische regenwoud verdwijnt. Bezoek aan Jatun Satcha Biological Reserve, gericht op behoud en herstel van het tropisch regenwoud en haar biodiversiteit, en aan het Napo Unesco Geopark.
Vanuit Tena door het vochtig tropische gebied aan de voet van de Andes naar Baeza en vandaar naar het westen, geleidelijk stijgend door grotendeels intacte helling- en mistbossen met enorme plant- en vogeldiversiteit naar de oostzijde van de páramo van Papallacta, met beroemde thermale bronnen. De volgende dag bezoek aan het natuurpark, eigendom van de gemeente Quito en brongebied van haar drinkwater, met een prachtige vrijwel intacte páramo-vegetatie (graslanden boven de boomgrens).
Overnachting en volgende dag: Quito. Oud koloniaal stadcentrum, maar ook grote winkelcentra en een metro. Veel artesanias markten en winkeltjes, en fraaie musea. De reis wordt voortgezet vanuit Quito richting Cayambe, waarbij een diep dal wordt doorgestoken met een halfwoestijn, om uit te komen in het gebied rond Cayambe. Langs gebied met enorme rozenkwekerijen de páramo in met bezoek aan traditioneel landbouwgebied op de lagere hellingen van de Cayambe (andere grote uitgedoofde vulkaan met een ijskap). Tocht eindigt in Otavalo, woonplaats van vrijwel alle muzikanten en artisanias verkopende indianen uit Zuid-Amerika. Enorme markt en iedereen in traditionele kleding.
Van Otavalo keren we terug naar de regio Quito en rijden vervolgens via de Andes ten Zuiden van Quito terug naar Guayaquil waarbij we het grootste landbouw gebied van Ecuador doorkruisen en de intensieve grootschalige teelt van rijst en andere tropische gewassen kunnen zien.
Op de laatste dag maken we een boottocht door de mangroves bij de Pacifische kust van Quayaquil.
Programma van dag tot dag
Dag 1 zondag 16 februari Rechtstreekse vlucht Amsterdam-Guayaquil (13 uur).
- Vertrek vanaf Schiphol om 10.00 uur.
- Aankomst 17.00 uur lokale tijd.
- Panoramische stadstour of wandeling
- Overnachting in Guayaquil
Vlucht gegevens:
PNR 1 : UYRC5K – In afwachting van vertrek
Vertrekplaats | Bestemming | Vertrekdatum | Vertrektijd | Aankomsttijd | Vluchtnr |
Amsterdam, Schiphol (AMS) – NEDERLAND |
Guayaquil, Simon Bolivar (GYE) – ECUADOR |
16/02/2020 | 10:15 | 18:30 | KL755 |
Guayaquil, Simon Bolivar (GYE) – ECUADOR |
Amsterdam, Schiphol (AMS) – NEDERLAND |
29/02/2020 | 19:55 | 13:20+1 | KL751 |
Dag 2 maandag 17 februari Guayaquil – Cajas National Park (160 km) – Cuenca (30 km) totaal 190 km
We komen deze dag meteen al flink hoog > 4000 m.), maar slapen wel weer veel lager in Cuenca op 2500 m. Het eerste stuk van de route rijden we door de Pacifische laagvlakte met grootschalige plantagelandbouw.
- Bezoek aan een El deseo cacao-plantage waar ook voor de Nederlandse markt (Fairtrade) geproduceerd wordt. (Toegang inbegrepen). Weg 582 voert ons naar Cajas en langs de top (Tres Cruces van 4120 meter). Primair bos met Polylepsis bomen, glaciale meren en páramo.
- Rondwandeling (1-2 uur – zonder veel hoogteverschil) vanaf het information centre Laguna Toreadora in het Cajas National Park (toegang inbegrepen).
- Na afloop door naar de oud koloniale stad Cuenca.
- Overnachting in Cuenca op 2500 m
Dag 3 dinsdag 18 februari Cuenca – Gualaceo – Cañar (70 km) – Ingapirca – Cañar 40 km totaal 110 km
- Stadswandeling – Cuenca incl. de Jardines del Inca en archeologisch park Pumapungo museum.
- Via weg 40 (geologische ontsluitingen ) naar Gualeco voor een bezoek aan de grootste orchideeën exporteur van Ecuador (toegang inbegrepen)
- Chordoleg – zilverindustrie/pre colombiaans smeedwerk (toegang inbegrepen)
- Overnachting in Cañar
Dag 4 woensdag 19 februari Cañar– Guamote – 170 km + Guamote – Atillo vv 120 km totaal 290 km
- Zonnetempel van de Inca’s –Ingapirca (toegang inbegrepen)
- Atillo – glaciale geomorfologie
- Overnachting in het dorp Guamote (inheemse bevolking)
Dag 5 donderdag 20 februari Guamote – Baños 130 km (5000 m)
- Naar de hoogste top van Ecuador de Chimbarazo vulkaan (6310 m). Onderweg naar boven prachtige “roadside geology” van pyroklastische afzettingen. Met wat geluk wilde vicuña’s.
- We komen met de bus tot vlakbij de Whymper Hut op 5000 m, het laatste stukje omhoog lopen, maar in de hut serveert men u coca thee tegen de hoogte.
- Rondrit om Chimbarazo via Pogyos (lama houderijen en traditionele landbouw) naar Ambato en door naar de thermale badplaats Baños.
- Visit Ecological Reserve Chimborazo (permit included)
- Overnachting in Baños
Dag 6 vrijdag 21 februari Baños – Tena 140 km
- Vulkanieten: basalt met waterval Pailon del Diablo (toegang inbegrepen).
- Afdaling naar het Amazone gebied (komend van de Chimbarazo dalen we van 5000 meter hoogte naar 500 meter waar de Napo rivier door de Amazone stroomt – nog 4000 km tot zeeniveau).
- Krijt ontsluiting en inleiding Geopark Tena Unesco Earth Geosite bij Puerto Napo door prof dr. Marco V. Simbana
- Overnachting in Tomas Lodge
Dag 7 zaterdag 22 februari Napo rivier & tropisch regenwoud
- Excursies vanaf de Tomas Lodge :boottocht over de Napo, vanaf de rivier een wandeling door het oerwoud, bezoek aan Indianen nederzetting slash & burn landbouw en kleinschalige cacao productie.
- Avond: verhandeling over het opzetten van het Geopark.
- Overnachting in Tomas Lodge
Dag 8 zondag 23 februari Tena – Quito
- Oil seep quarry – Geopark (Prof. dr. Marco V. Simbana)
- Kolibri tuin (Guango lodge) (inbegrepen)
- Papallacta – thermale baden – lunch & bad (toegang inbegrepen)
- Evening in Quito
- Overnachting in Quito
Dag 9 maandag 24 februari Quito
- Oude koloniale stad & de nieuwe stadsproblemen
- Teleferique (bij helder weer) (inbegrepen)
- Middag vrij in de stad
- Overnachting in Quito
Dag 10 dinsdag 25 februari Quito – Otavalo of Atuntaquin 100-150 km
- Mitad del Mundo
- Bezoek krater Pululahua (zo vroeg mogelijk) Geobotanical reserve (permission included)
- Rozenkwekerij (toegang inbegrepen)
- Markt Otavalo
- Overnachting Otavalo of Atuntaqui
Dag 11 woensdag 26 februari Otavalo/Atuntaqui – Latacunga 220 km
- Voorbij Cayambe – weer over de evenaar Quitsato (Solar clock) Museum inbegrepen
- Bezoek Cangahua (bodem erosie project UvA) farmer’s collectief (bezoek onder voorbehoud)
- Overnachting Latacunga
Dag 12 donderdag 27 februari Latacunga – La Maná 200 km
- Pujili Indianenmarkt
- Bezoek krater Quilotoa kratermeer (permission included) – puimsteenafzettingen, duinen in as en gullies
- Cascades van La Maná
- Overnachting in La Maná
Dag 13 vrijdag 28 februari La Maná – Guayaquil 2-300 km
- Watervallen en zwemmen La Mana
- Plantage(s) omgeving Quevedo of Velasco Ibarra of Hacienda El Castillo of middag vrij in Guayaquil
- Overnachting in Guayaquil
Dag 14 zaterdag 29 februari Guayaquil – KLM
- Dagtocht naar de kust van de Pacific via Puerto el Morro en boottocht naar het Isla de los pajaros. (Inbegrepen) Lunch onderweg.
- Retour voor boarding om 18.40 op Guayaquil Airport.
Dag 15 zondag 1 maart Terug in Amsterdam (middag)
OVERIGE INFORMATIE
Deze reis wordt je aangeboden voor €3000,-. Het reisbureau SRC verzorgt de hotels en de touringcar voor ons en regelt de vluchten.
Paspoort
Voor je reis naar Ecuador dien je in het bezit te zijn van een paspoort dat bij het verlaten van Ecuador nog minimaal 6 maanden geldig is. Controleer altijd voordat je op reis gaat of je paspoort nog geldig is. Wij raden je aan om een (digitale) kopie van je paspoort op reis naar Ecuador mee te nemen. Stop deze kopie bij je bagage of sla hem op in je email. Mocht je je paspoort onverhoopt verliezen, dan heb je in ieder geval nog een kopie.
Visum
Voor een reis korter dan 90 dagen naar Ecuador heb je geen visum nodig.
Verzekering(en)
Je moet zelf een reis- en annuleringsverzekering afsluiten! Dit is je eigen keuze, let op: een doorlopende reis- en annuleringsverzekering is meestal niet voldoende.
Gezondheid
- Inentingen
Inentingen zijn niet verplicht, maar ongeacht verblijfsduur worden de volgende vaccinaties voor Ecuador aangeraden: vaccinatie tegen DTP (difterie, tetanus en polio) en vaccinatie tegen hepatitis A (besmettelijke geelzucht). Ook wordt voor Ecuador vaccinatie tegen gele koorts aangeraden: in het Amazonegebied, oostelijk van de Andes en in het kustgebied. Voor verblijf in de Andes zelf hoef je geen gele koorts vaccinatie te halen.
- Hoogteziekte
Het slikken van acetazolamide (het normale middel tegen hoogteziekte) versnelt de hoogte-adaptatie en voorkomt en/of vermindert hoogteziekte. Het scheelt 2 tot 4 dagen adaptatie (niet alleen met hoofdpijn, maar ook qua risico van progressie tot serieuze ziekte). Extra drinken (hydratatie) zoals vaak wordt aangeraden, heeft geen preventief effect op hoogteziekte. Het is een bekende mythe. Als hoogteziekte echt ernstig dreigt te worden is er maar een remedie: ga naar een plek onder de 3000 meter. Mocht dat één van onze deelnemers overkomen dan zullen we daarvoor zorgen.
Bij de prijs is inbegrepen
- internationale vluchten
- overnachtingen in middenklasse hotels (ontbijt inbegrepen). Soms zijn de lunches inbegrepen anders wordt er een veldlunch georganiseerd (eigen kosten). Overnachtingen op basis van 2 persoonskamer. De één persoonskamer toeslag bedraagt € 260
- lokaal vervoer per bus of 4 WD inclusief plaatselijke chauffeur
- excursiegids
- begeleidings- en organisatiekosten.
Niet inbegrepen
- enkele lunches (zie beschrijving)
- toegangsprijzen voor mijnen, musea, bezienswaardigheden en entrees
- fooien.
Introductie – voor deze reis wordt een introductiedag georganiseerd in een zaal van de Universiteitsbibliotheek Utrecht. De precieze datum wordt nog nader aan de deelnemers medegedeeld. U krijgt de reisgids in ieder geval als PDF digitaal toegezonden en een geprinte versie op de introductiemiddag of op Schiphol bij vertrek uitgereikt.
Heeft u wel belangstelling maar schikt de datum niet, of wilt u bijvoorbeeld met een eigen groep, klik dan hier.
REISINFORMATIE
Reisdata basis reis:
- 14 dagen
- heen zondag 16 februari 2020
- terug zaterdag 29 februari 2020 (aan op Schiphol op 1 maart)
Begeleiding:
- Paul van Olm (fysisch geograaf en technisch reisleider Georeizen),
- Clarinus Nauta (docent aardrijkskunde en vulkanen kenner)
- Prof dr Marco Simbana (geoloog Geopark Tena
- lokale gids Mauricio Cordova
Prijs:
€ 3000,-
Inbegrepen:
- Internationale vliegreis: Retourvlucht Amsterdam-Guayaquil
- Lokaal vervoer per luxe touringcar – chauffeur: Ruben
- hotels (logies & ontbijt) bij gebruik 2 p kamer
- begeleidings- en organisatiekosten
- excursiegids
- entreegelden voor archeologische/geologische sites en nationale parken (zie programma)
Niet inbegrepen:
- reis/annuleringsverzekering,
- lunches en diners (m.u.v. het verblijf in Tena: dat is half pension),
- één persoonskamer toeslag (€ 260,- )
- entrees voor optionele musea, sites en andere activiteiten.
- In 4 hotels worden de diners voor ons gereserveerd: extra kosten € 65,- ter plekke bij de reisleiding te voldoen
Aantal deelnemers reis:
minimaal 15 – maximaal 20
Let op! Prijswijzigingen voorbehouden, zie verder het Reisreglement en kijk ook bij de tab Overige informatie.