datum nog onbekend
- Kwartairgeologische overeenkomsten tussen Surinaamse kustvlakte en Nederland
- Geologie van het binnenland – het precambrische schild
- Tropisch regenwoud en tropische landbouw
- Verschillende bevolkingsgroepen in één land
- Het (aardrijkskunde-) onderwijs in Suriname
- Suriname en Nederland – living apart together?
KNAG-leden krijgen korting op de reiskosten!
Suriname, jonge kustvlakte en Guyanaschild
Nu is het nog drie kwartier omhoog naar de Brownsberg. De weg is steil en de bus glijdt af en toe weg over de gladde laterietklei. En dat langs steile afgronden. Boven is een kantoortje van dit natuurgebied. Vlakbij is een uitzichtpunt over het Brokopondostuwmeer. Suralco, de Amerikaanse aluminiumgigant, die hier vroeger bauxiet uit de grond haalde, kreeg hier zijn goedkope elektriciteit, ongeveer driekwart van de productie van de waterkrachtcentrale. De rest gaat naar Paramaribo. Het meer is ondiep. De bomen zijn tijdens het vollopen van het meer in de zestiger jaren blijven staan. Je ziet ze nog. Het zijn goede slibvangers, dus het meer zal snel dichtgeslibd zijn. Brownsberg is een mooi wandelgebied met veel paden naar watervallen door een dicht tropisch regenwoud. Je ziet allerlei dieren, zoals de brulaap en de trompetvogel.
Sommige mensen ervaren het tropisch regenwoud beklemmend, en dat klopt ook wel: het is zo dicht begroeid, je kunt niet tussen de planten en bomen door lopen. Maar het is ook fascinerend. Vanaf een uitzichtpunt is het een groene ‘zee’. In het vliegtuig zei iemand: we vliegen over een veld met broccoli.
Bij Georeizen ligt in het algemeen de nadruk op de geologie. We bestuderen in Suriname de kustvlakte en het over het algemeen dichtbegroeide binnenland. Maar we hebben ook aandacht voor de verschillende bevolkingsgroepen van het land en de situatie in het onderwijs.
GEOLOGIE EN LANDSCHAP
Kustvlakte
We rijden verder naar Nieuw-Amsterdam. Dit vestingdorp ligt schitterend aan de samenvloeiing van de estuaria van de Surinamerivier en de Commewijne. De vloed komt met een sterke stroom stroomopwaarts de wijde riviermonden binnen, een fascinerend gezicht. De vesting is museum geworden, voor een belangrijk deel gewijd aan de slaventijd en de daarmee verbonden gevangenis.
De kustvlakte van Suriname lijkt op het eerste gezicht saai. Alles is vlak, er staat af en toe een koe in een weiland. Het uitzicht is gering. De meeste dorpen zijn wegdorpen met eindeloze lintbebouwing waarbij het ene dorp in het andere overgaat. Maar tegelijkertijd is die kustvlakte ook interessant. De ontstaanswijze en ouderdom lijken sprekend op die van de Nederlandse kust. Er zijn strandwallen in lange evenwijdige reeksen. Daartussen liggen lage natte veengebieden. Van zuid naar noord zijn de strandwalreeksen steeds jonger. En van oost naar west wordt de kustvlakte steeds breder. Dit gebied vraagt erom door Nederlanders nader bekeken te worden. Een Hollander voelt zich er thuis.
Guyanaschild
De drie Guyana’s liggen samen met een groot deel van Venezuela op het Guyanaschild, een zeer oud stabiel deel van continentale aardkorst. De gesteenten die aan de oppervlakte liggen stammen uit het Precambrium, de periode van de aardgeschiedenis tussen 2500 en 550 miljoen jaar geleden. Het is het tijdperk van het eerste leven op aarde. Er komt dus ook zeer oud gesteente voor; vooral graniet, maar ook wel uitvloeiingsgesteente en daarnaast metamorfe gesteenten zoals gneis en amfiboliet. Het schild wordt doorsneden door breuken die zijn opgevuld met doleriet. Graniet is bekend van de soela’s, de stroomversnellingen in de grote rivieren die vanaf het Guyanaschild naar het noorden naar de Atlantische Oceaan stromen. Het harde gesteente komt in de soela’s boven water bij lage waterstanden. Het schild is bergachtig, maar de bergen zijn niet erg hoog. De hoogste top van Suriname is de Julianatop met 1210 meter.
Stuwmeer
Ongeveer 80 km ten zuiden van de hoofdstad Paramaribo ligt het Brokopondo stuwmeer. Met de bouw van de stuwdam bij Afobaka werd in 1960 begonnen. De aanleiding was de aanwezigheid van bauxiet in de omgeving. De verwerking ervan tot aluminium nam vooral tijdens de Tweede Wereldoorlog grote vormen aan ten behoeve van de oorlogsindustrie. Voor de verwerking is veel elektriciteit nodig. De stuwdam werd 54 meter hoog en kwam gereed in 1964. Eigenlijk was deze hoogte niet genoeg, want de toppen van de woudreuzen in het tropisch regenwoud steken nog steeds uit boven het water. Men verzuimde voor het vollopen van het stuwmeer het regenwoud te kappen. Probleem was ook dat een groot aantal Marrondorpen ontruimd moest worden. De mensen moesten verhuizen naar nieuwe transmigratiedorpen die in de omgeving gebouwd werden. De vergoeding die de Marrons ontvingen was zeer gering. De elektriciteit ging voornamelijk naar de smelter. Sinds de sluiting daarvan in 1999 gaat het grootste deel van de elektriciteit naar Paramaribo. Enkele jaren geleden is ook de bauxietproductie beëindigd.
DAGPROGRAMMA
Dag 1 – Vrijdag 27 april 2018
Vlucht Schiphol – Paramaribo (9 uur)
Vertrek per SLM vanaf Schiphol om 11.15 uur. Aankomst in Paramaribo om 15.15 uur lokale tijd. Per shuttlebus naar het hotel.
Alle overnachtingen in hotel Eco in Paramaribo.
Dag 2 – Zaterdag 28 april 2018
Paramaribo
Het centrum van de stad is Unesco Werelderfgoed. Uit de koloniale tijd zijn nog enkele prachtige houten huizen bewaard gebleven. We maken een wandeling door de stad en bezoeken natuurlijk ook het historisch museum in Fort Zeelandia.
Verder bekijken we de maatregelen die langs de kade van de Surinamerivier, de Waterkant, zijn genomen om wateroverlast door hoge waterstanden van de Surinamerivier tegen te gaan. Op verscheidene plaatsen in de stad vinden bij zware buien regelmatig overstromingen plaats gedurende de grote regentijd. Er zijn plannen gemaakt om de stad te beschermen tegen wateroverlast. Daarvoor moeten de afwateringskanalen schoongemaakt en uitgediept worden en moeten de vele sluisjes, via welke het water naar de Surinamerivier moet worden afgevoerd, gerestaureerd worden.
Dag 3 –Zondag 29 april 2018
Nieuw-Amsterdam
Per tuk-tuk naar het vestingstadje Nieuw-Amsterdam. Deze oude vesting ligt schitterend aan de samenvloeiing van de Surinamerivier en de Commewijnerivier. Dit zijn echte estuaria. De getijdenwerking is de gehele dag mooi zichtbaar vanaf de dijk. We bezoeken ook het pas vorig jaar geopende museum over de Surinaamse culturen. De tentoonstelling geeft een goed overzicht van de bevolkingsgroepen van Suriname. De eigen kenmerken van de verschillende culturen komen duidelijk tot uiting. Vanzelfsprekend is ook een onderdeel van de geschiedenis het slavernijverleden.
Dag 4 –Maandag 30 april 2018
Brownsberg
Sinds de asfaltering van de laterietweg naar het dorp Brownsweg is de Brownsberg gemakkelijk in één dag te bereiken. We rijden per bus langs de voormalige aluinaardefabriek in Paranam door het tropisch regenwoud naar Brownsweg. Het laatste deel van de rit is lastig: over een zogenaamde onverharde laterietweg flink omhoog. Daarbij kunnen we goed de sterke chemische verwering van de grond onder het tropisch regenwoud zien. De rode laterietbodems zijn meters dik. Tijdens deze zware rit is de kans groot dat we brulapen zien en ook horen. Boven hebben we een mooi uitzicht over het Brokopondostuwmeer. Vanaf hier is goed zichtbaar dat het tropisch regenwoud is blijven staan tijdens het vollopen van het stuwmeer. Ook is een wandeling naar een van de naburige watervallen mogelijk. We worden begeleid door een lokale gids die speciaal let op de grote verscheidenheid aan planten en dieren in dit gebied.
Dag 5 – Dinsdag 1 mei 2018
Schoolbezoek en bezoek aan het MINWC (Ministerie Onderwijs, Wetenschap en Cultuur)
In kleine groepen brengen we een bezoek aan enkele basisscholen in Paramaribo. Er zullen speciaal voor ons aardrijkskundelessen worden gegeven. Daarna is er een bezoek aan het SPI, het Sociaal Pedagogisch Instituut, de Surinaamse Pabo. We krijgen vanuit de directie een toelichting op het studieprogramma van de studenten. Daarbij neemt verdieping in de aardrijkskunde een belangrijke plaats in.
In de middag is er een ontvangst in Paramaribo door de directeur van het ministerie en een gesprek met Curriculum, de afdeling voor leerplanontwikkeling. In dat gesprek komen de laatste resultaten van de ontwikkeling van lesmateriaal in het basis- en voortgezet onderwijs aan de orde.
Dag 6 – Woensdag 2 mei 2018
Anaula
We rijden via het transmigratiedorp Brownsweg en door het tropisch regenwoud naar Pokigron. Vandaar varen we per korjaal over de Boven-Surinamerivier in ruim een uur naar Anaula. We passeren verscheidene sula’s; stroomversnellingen over de harde granieten rivierbedding. De dorpen hier langs de rivier liggen midden in het tropisch regenwoud. In het dorp Anaula maken we kennis met de leefwijze van de Saramaccaners, afstammelingen van gevluchte slaven in de 19e eeuw. Zij verbouwen hun voedsel op kostgrondjes, open gekapte plekken in het bos, die gedurende enkele jaren voldoende vruchtbaarheid hebben. Daarna worden die plekken verlaten en branden ze elders een nieuwe plek in het bos. Tijdens een korte wandeling zien we de grote verscheidenheid aan planten en bomen van het tropisch regenwoud. In de avond zijn we weer terug in Paramaribo.
Dag 7 – Donderdag 3 mei
Saramacca
Ten westen van Paramaribo ligt het district Saramacca. Eerst nemen we een kijkje in de plaats Groningen, de hoofdplaats van het district. Vervolgens bezoeken we een agrarisch bedrijf in de buurt van deze plaats. Er worden veel verschillende soorten groente en fruit verbouwd. Het is een gemengd agrarisch bedrijf: op de weilanden graast het vee. Het wordt daar duidelijk waar de oude strandwallen (ritsen) en waar de lagere zwampgebieden liggen. De Saramaccarivier stroomt door het ondoordringbare zwampengebied nabij de kust. Bij de brug naar het district Coronie is dat goed te zien. In de hoofdplaats Totness bekijken we de enkele jaren geleden aangelegde zeewering. Het is een plek waar erosie van de kust plaatsvindt. In Suriname krijgt men steeds meer aandacht voor de bescherming van de kust. Vanouds gebeurt dat door mangrove- en parwabossen. Daar vindt aanslibbing plaats, maar elders zorgt de kuststroming juist voor erosie. Op de terugweg rijden we over een parallelweg langs winplaatsen van aardolie door het bedrijf Staatsolie. Aardolie wordt in ze maar ook in de Surinaamse kustvlakte gewonnen.
Dag 8 – Vrijdag 4 mei 2018
Plantage Frederiksdorp
Langs de Commewijnerivier ligt een reeks oude plantages uit de koloniale tijd. Met een boot vanuit Paramaribo over de Commewijnerivier zijn deze het best bereikbaar. Tijdens de vaartocht kunnen we dolfijnen spotten. Enkele plantages zijn opgeknapt en gerestaureerd. De restauratie betrof met name de woningen op de voormalige plantage. Met de meeste oorspronkelijke akkers en weilanden wordt niets meer gedaan. De gerestaureerde huizen zijn omgebouwd tot mooie verblijven voor toeristen. De paden, die tussen de plantages in gebruik waren, zijn nog steeds goed begaanbaar. We zien dan dat de plantages zijn aangelegd op de lage vruchtbare gronden langs de rivier.
Dag 9 – Zaterdag 5 mei 2018
Vlucht Paramaribo – Schiphol (9 uur)
Per shuttlebus van het hotel in Paramaribo naar Zanderij. Vertrek om 18.00 uur vanaf de luchthaven.
Dag 10 – Zondag 6 mei 2018
Aankomst op Schiphol, Amsterdam om 07.50 uur
OVERIGE INFORMATIE
Prijs: Deze reis wordt aangeboden voor € 1950,- .
Inbegrepen:
De vlucht Amsterdam – Paramaribo retour
Logies en ontbijt in hotel Eco in Paramaribo
Transport en volledige verzorging tijdens de driedaagse reis naar het binnenland
Transport voor de dagtochten
Transport van en naar de luchthaven in Zanderij
Excursiegids, begeleiding van een Surinamekenner
Niet inbegrepen zijn:
Toeslag voor een éénpersoonskamer bedraagt € 150,- (onder voorbehoud van wijziging).
Paspoort
Op Schiphol kunt u een toeristenvisum kopen voor Suriname; kosten € 30,-. Voor deze reis heeft u een geldig paspoort nodig.
Inentingen
Aangeraden worden geldige inentingen tegen DTP, Hepatitis A, buiktyfus en gele koorts. Dit kan het beste verzorgd worden door een plaatselijke GGD, die daarvoor speciale spreekuren heeft. De gele koorts is verplicht. Voor het zuiden van Suriname zijn malariatabletten noodzakelijk.
Verzekering
U zorgt zelf voor een reis- en annuleringsverzekering.
Voorlichtingsbijeenkomst
Voor deze reis wordt een voorlichtingsbijeenkomst georganiseerd. Plaats en datum worden nader bekend gemaakt. Tijdens deze bijeenkomst wordt het programma reistechnisch en geologisch inhoudelijk besproken. Er is dan een excursiegids beschikbaar.
Heeft u wel belangstelling maar schikt de datum niet, of wilt u bijvoorbeeld met een eigen groep, klik dan hier.
REISINFORMATIE
Reisdata: vrijdag 27 april – zondag 6 mei 2018
Geologische reisleiding:
drs. Hans de Jong
drs. Paul van Olm
Deelnameprijs: Deze studiereis wordt u aangeboden voor €1950, voor KNAG-leden €1900
Deelnemers: minimaal 15
Aanmelden: via de website vòòr 1 januari 2018 i.v.m. reservering van internationale vluchten.
Verblijf: Hotel Eco in Paramaribo (LO)
Vervoer: Vliegretour SLM economy class, lokaal transport per bus, rivierboot en tuk-tuk
Inbegrepen:
- Vlucht Amsterdam – Paramaribo vv
- Logies en ontbijt in hotel in Paramaribo
- Alle lokaal vervoer tijdens excursies
- Excursiegids
- Begeleidings- en organisatiekosten door deskundigen
Niet inbegrepen:
- diners en lunches
Eénpersoonskamertoeslag: €200
Let op! Prijswijzigingen voorbehouden, zie verder het Reisreglement en kijk ook bij de tab Overige informatie.